Ukrayna’nın başkenti Kiev, Rusya’nın işgalinin üçüncü yıldönümünde önemli bir toplantıya ev sahipliği yaptı. Ukrayna Devlet Başkanı Volodymyr Zelenski, Avrupa’daki liderlerle bir araya gelerek, Rusya’nın olası hedefleri hakkında uyarılarda bulundu. Zelenski, Sovyetler Birliği’ne veya “Rus köklerine” sahip ülkelerin Vladimir Putin’in bir sonraki saldırı hedefleri olabileceğini ifade etti.
Mirror gazetesinin haberine göre, Zelenski, “Rusya’nın 2014’te Kırım’ı ilhak ederken, Rusça konuşan nüfusları saldırılarının gerekçesi olarak kullandığını” vurguladı. Bu bağlamda, Zelenski, “Eğer Rusça konuşan insanlara sahipseniz, kökleriniz veya aileniz varsa, o zaman risk altındasınız.” dedi. Zelenski, “Başlangıçta bizim topraklarımızı işgal etmediklerini, yalnızca Rusça konuşan insanları savunduklarını söylediler.” şeklinde devam etti ve eğer Ukrayna düşerse, diğer ülkelerin de bu tehditle karşı karşıya kalacağı konusunda uyarıda bulundu.
Zelenski’nin hedefinde özellikle Estonya, Letonya, Polonya, Moldova ve Slovakya bulunuyor. İngiliz basınına göre, bu açıklama, hem eski Rus İmparatorluğu topraklarında hem de Sovyetler Birliği döneminde bağımlı olan ülkelere yönelik ciddi bir tehlikenin altını çiziyor. Letonya ve Estonya, yüz binlerce Rusça konuşan kişiye ev sahipliği yaparken, Moldova’da da on binlerce Rusça konuşan insanın bulunduğu kaydediliyor.
Özellikle dikkat çeken bir nokta da Zelenski’nin belirttiği, bu beş ülkeden dördünün NATO üyesi olmasıdır. Rusya’nın komşuları için endişe kaynağı olan bir diğer konu, Putin’in geçen yıl verdiği emirle Rus ordusunun mensuplarını 2.4 milyona çıkarmayı talep etmesidir. Halen yaklaşık 1.5 milyon askeri olduğu tahmin edilen Rusya, bu hedefe ulaşmakta büyük engeller ile karşı karşıya kalabilir. Ancak NATO üyesi olmalarının durumu Rusya’nın genişleme çabalarını zorlaştırdığı düşünülmektedir.
NATO’nun temel ilkelerinden biri, bir üye ülkeye saldırı durumunda tüm üye ülkelerin askeri olarak ona destek vermek zorunda olmasıdır. Bununla birlikte, Moldova, Avrupa Birliği ile bir savunma anlaşması yapmış durumda. Bu durum, bölgedeki güvenliği artırması açısından büyük önem taşımaktadır.
Önemli bir tarihsel arka plana sahip olan bu ülkeler arasında Polonya, Ukrayna’nın batısına yönelik saldırılardan ötürü alarm durumuna geçti ve NATO jetlerini havalandırdı. Polonya’nın bir kısmı, bir zamanlar Rus İmparatorluğu tarafından ilhak edilmişti; ayrıca bu ülke, Soğuk Savaş döneminde Varşova Paktı’nın bir üyesiydi. Çekoslovakya da aynı pakta dâhildi ve 1991 yılında Slovakya olarak ayrıldı.
Vladimir Putin’in, 2021 yılında kaleme aldığı “Ruslar ve Ukraynalıların Tarihsel Birliği Üzerine” başlıklı makalede, Ukrayna’nın aslında Rus topraklarını işgal ettiğini öne sürdüğü biliniyor. Putin, Ruslar ve Ukraynalıların yalnızca ortak bir geçmişe değil, aynı zamanda ortak bir kadere sahip olduklarını iddia etmiştir. Bu tür söylemler, genişleme politikalarının ve komşu ülkelerin iç işlerine müdahalelerin arka planındaki düşünceleri yansıtmaktadır.
