Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Yapay Zeka Araştırma Komisyonu, Adalet Bakanlığı’nın yapay zeka ile ilgili projelerini değerlendirmek üzere toplantı yaptı. Toplantıya AK Parti Eskişehir Milletvekili Fatih Dönmez başkanlık etti. Toplantının açılışında konuşan Dönmez, komisyonun 14 Ocak 2025 tarihinde çalışmalara başladığını ve 14 Nisan 2025 tarihinde Meclis Genel Kurulu tarafından kendilerine tanınan 3 aylık normal çalışma süresinin sona ereceğini belirtti. Ayrıca, yapılan çalışmaların süreye sığmadığını ifade eden Dönmez, komisyonun 1 ay daha uzatma talep ettiğini ve bunun oylandığını, milletvekillerinin öneriye olumlu oy verdiğini aktardı.
Toplantının ardından, Adalet Bakanlığı Bilgi İşlem Genel Müdürü Servet Gül, komisyon üyelerine bilgi verdi. Gül, Adalet Bakanlığı’nın yapay zeka sistemlerini hız, verimlilik, tutarlılık gibi unsurlar sağlamak amacıyla kullandığını söyledi. Ayrıca, Adalet Bakanlığı’nın Bilgi İşlem Genel Müdürlüğü’nde yapay zeka uygulamaları şubesinin kurulduğunu ifade eden Gül, bu şubenin iki temel prensiple çalıştığını belirtti. Bunlar, insan merkezli yaklaşım ve kolektif akıl anlayışı olarak sıralandı. Gül, yapay zekanın karar verici değil, hakim ve savcılara destek amaçlı bir veri sağlama aracı olduğunu vurguladı ve yürütülen projelerin etik ilkeler çerçevesinde gerçekleştirildiğini aktardı.
Yapay zeka sistemlerinin şu anda 3 milyon belge üzerinde işleme yapıldığını söyleyen Gül, bu sistemlerin hakim ve savcılara benzer davalar, emsal kararlar ve hukuki analizler sağlayarak karar verme süreçlerini desteklediğini kaydetti. Gül, “Misyonumuz, adalet sistemimizin dijital dönüşümünü hızlandırmak ve ülkemizin yapay zeka ekosistemine katkı sağlamaktır” ifadelerini kullandı. Yapay zeka sistemlerinin geliştirilmesi sırasında dört ana hedef belirlediklerini ifade eden Gül, bu hedeflerden birinin akıllı karar destek sistemleri olduğunu, diğerlerinin ise veri analizi ve sınıflandırma, iş optimizasyonu ve hata önleme olduğunu açıkladı.
Gül, her ay 3 milyon belgenin yapay zeka sistemleri aracılığıyla işlendiğini vurgulayarak, bu sistemlerin adalet personelinin iş yükünü azaltmayı ve hataları en aza indirmeyi hedeflediğini belirtti. Ayrıca, adalet sisteminin dijital dönüşümünü tamamlamayı ve bu süreçlerde daha hızlı ve güvenilir sonuçlar elde etmeyi amaçladıklarını kaydetti. Gül, devam eden projelerinin karar destek sistemleri, otomatik sınıflandırma, akıllı duruşma yönetimi gibi çeşitli alanlarda hakim ve savcılara yardımcı olmayı hedeflediğini belirtti.
Bununla beraber, Gül yapay zeka uygulamalarının çeşitli risklerini de dile getirdi. Bu uygulamaların verdiği kararların hukuki durumunu netleştirmek gerektiğini ve nihai kararların her zaman insan eliyle verilmesi gerektiğini belirtti. Gül, “Amacımız, insan unsurunun belirleyiciliğini koruyarak, teknolojinin imkanlarından faydalanmak” diye konuştu. Ayrıca yapay zeka sistemlerinin mahremiyet ve fikri mülkiyet hakları gibi konuları da güvence altına alması gerektiğini vurguladı. Son olarak, yapay zekanın suç işlenmesindeki rolü ve cezai sorumluluk konularının ele alınması gerektiğini belirtti.
