Donald Trump’ın Seçim Vaadi: Dış Ticaret Açığını Düşürmek
5 Kasım 2024’te ABD Başkanı olarak seçilen Donald Trump, dış ticaret açığını düşürme stratejisi çerçevesinde izlediği korumacı ticaret politikalarının etkilerini sürdürüyor. Trump’ın bu politikaları, yalnızca ABD’nin ekonomik yapısını değil, aynı zamanda küresel ticaret ve ekonomi sistemlerini de etkiliyor. Son zamanlarda, Trump’ın tarifelere dair yaptığı açıklamalar, yatırımcılar arasında bir miktar rahatlama sağladı. Truth Social üzerinden yaptığı paylaşımlarda, ticaret engelleri, tarifeler, kur manipülasyonu ve parasal olmayan tarifeler gibi konularda 75’ten fazla ülke ile iletişimde olduğunu vurguladı.
Tarife Stratejileri ve Çin Üzerine Etkileri
Trump, iletişimde bulunduğu ülkelerin ABD’ye karşı misilleme yapmadığını belirterek, karşılıklı esaslı tarifelerin 90 gün süreyle askıya alınmasını ve bu süre zarfında yüzde 10’luk temel tarife oranının uygulanacağını açıkladı. Bununla birlikte, Çin’e uygulanan tarife oranının yüzde 125’e çıkardığını ve bu rakamın fentanil krizi dolayısıyla toplamda yüzde 145’e ulaştığını duyurdu. Bu durum, özellikle uluslararası ticaret ve mal akışları üzerinde derin etkiler yaratma potansiyeline sahip.
Konteyner Taşımacılığı ve Navlun Fiyatları
Denizcilik araştırma şirketi Drewry’nin verilerine göre, 40’lık konteyner bileşik endeksi son üç ayda yaklaşık yüzde 43 oranında bir düşüş göstererek 11 Nisan’da 2,265 dolar seviyesine geriledi. İstanbul ve Marmara, Ege, Akdeniz ve Karadeniz Bölgeleri (İMEAK) Deniz Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Tamer Kıran, ABD’deki şirketlerin, Trump’ın tarifelerinden kaçınmak amacıyla 2024 yılı sonu ile 2025 Ocak ayı ortalarına kadar önemli miktarda konteyner taşımacılığıyla ürün ithal ettiğini aktardı. Bu durum, konteyner taşımacılığına olan talebi artırarak navlun fiyatlarının yükselmesine neden oldu.
Her ne kadar navlun fiyatlarının Ocak ortasına kadar bir artış gösterdiği ve bunun sebeplerinden birinin gümrük vergilerinden önceki erken alımlar olduğu belirtilse de, ABD’deki ithalatçıların yeterli ürün envanteri oluşturmalarından dolayı sipariş ve sevkiyatlar azalınca konteyner taşımacılığına olan talep de düştü. Kıran, bu süreçte yaşanan düşüşlerin Çin Konteyner Yük Endeksi’nde (CCFI) de yüzde 28’lik bir azalmayı beraberinde getirdiğini ifade etti.
Stagflasyon Riskleri ve Ticaret Dinamikleri
Tarife politikalarının ekonomik etkilerine dair değerlendirmelerde bulunan Kıran, Trump’ın mevcut politikalarını sürdürmesi durumunda küresel ekonominin stagflasyona girmesi ihtimalinin arttığını kaydetti. Vergi müzakereleri ile tarifelerde potansiyel düşüşler olabileceği ve buna ek olarak yüksek gümrük vergilerinin mahkemeler tarafından geri çevrilebileceği öngörülüyor. Eğer böyle bir durum gerçekleşirse, bu durum küresel büyüme ve ticaret tahminlerine olumlu yansıyabilir, dolayısıyla navlun fiyatları da yeniden yükselişe geçebilir.
Yeni Ticaret Yolları ve Arz Talep Dengesizliği
Uzun vadede Trump’ın uyguladığı tarifelerden etkilenmeyen ülkelerle alternatif tedarikçilerle çalışmanın önemi artabilir. Bu durum, geleneksel ticaret rotalarında ve lojistik kanallarında değişikliklere yol açabilir. Yüksek tarifeler yüzünden bazı ticaret rotalarında deniz taşımacılığına olan talep azalabilirken, artan yerel üretim veya tarifesiz ticaretin yapılacağı rotalarda ise tam tersi bir durum oluşabilir. Kıran, korumacılığın arttığı bir dünyada, küresel büyüme ve ticaret
