Geçtiğimiz hafta, Amerika Birleşik Devletleri’nin eski başkanı Donald Trump, Çin’i, iki ülke arasında karşılıklı olarak uygulanan yüksek gümrük tarifelerini geçici olarak azaltan bir anlaşmayı ihlal etmekle suçlayarak gerilimleri yeniden alevlendirmiştir. Bu durum, ticaret savaşlarının yeniden alevlenmesine neden olmuştur ve Trump’ın iddiaları, iki ülke arasındaki gergin ilişkileri daha da derinleştirmiştir.
Beyaz Saray Sözcüsü Karoline Leavitt, Washington’da gazetecilere yaptığı açıklamada, “İki liderin bu hafta görüşmesi muhtemel” dedi. Bu durum, dünya devleri arasındaki ilişkilerin geleceği için önemli bir gelişme olabilir. Özellikle iki ülke arasında uzun süredir devam eden ticaret savaşları göz önünde bulundurulduğunda, liderlerin bir araya gelmesi bu gerginliğin azalmasına yardımcı olabilir.
ÇİN DIŞİŞLERİ’NDEN YANIT
Çin Dışişleri Bakanlığı sözcüsü, Salı günü yapılan açıklamada, Trump’ın sözlerine atıfta bulunarak ‘paylaşacak herhangi bir bilgileri olmadığını’ ifade etmiştir. Bu, iki ülke arasındaki diplomatik iletişimin ne denli zayıf olduğunu göstermektedir. Trump ve Çin Devlet Başkanı Şi Jinping, Cumhuriyetçi liderin beş ay önce yeniden iktidara gelmesinin ardından henüz herhangi bir doğrulanmış temas kurmamışlardır. Buna rağmen, ABD Başkanı sıkça bir telefon görüşmesinin gerçekleşeceğini iddia etmiştir.
TRUMP’IN ‘ARADI’ İDDİASI
Trump, Nisan ayında Time dergisine verdiği röportajda, Şi’nin kendisini aradığını söylemişti. Ancak Pekin, bu görüşmenin gerçekleşmediğini ısrarla dile getirmiştir. Bu durum, iki lider arasındaki iletişimsizlik ve güvenin eksikliği hususunda soru işaretleri doğurmuştur. ABD lideri, aynı zamanda Nisan ayında tüm dünyayı kapsayan kapsamlı gümrük tarifeleri uyguladığını ifade etmiş ve bu durumun en çok Çin’i etkilediğini belirtmiştir. Trump, diğer ülkelerin ABD’yi ‘sömürmekle’ ve ticaret dengesizlikleri yaratmakla suçladığını da vurgulamıştır.
Geçtiğimiz ay, Pekin ve Washington, Cenevre’de üst düzey yetkililer arasında yapılan görüşmeler sonrasında, karşılıklı olarak uygulanan yüksek tarifeleri 90 gün süreyle azaltma konusunda anlaşmaya varmışlardı. Ancak, son gelişmeler ışığında, Trump ve diğer üst düzey Washington yetkilileri, Çin’in bu anlaşmayı ihlal ettiğini öne sürmüşlerdir. Ticaret Bakanı Howard Lutnick, Pazar günü yaptığı açıklamada, Pekin’in anlaşmayı ‘ağırdan aldığını’ ifade etmiştir.
Pekin ise Washington’un bu suçlamalarını “asılsız” olarak reddetmiş ve ABD’yi “bir dizi ayrımcı ve kısıtlayıcı önlemler” uygulamakla suçlamıştır. Bu karşılıklı suçlamalar, ikili ilişkilerde daha fazla gerginliğe neden olmaktadır. Trump ayrıca, çelik ve alüminyum üzerindeki küresel tarifeleri Çarşamba gününden itibaren %50’ye çıkarma sözü vermiştir. Bu durum, Avrupa Birliği de dahil olmak üzere diğer ticaret ortaklarıyla olan gerilimleri daha da tırmandıracaktır.
Sonuç olarak, Çin ve ABD arasındaki ticaret savaşı, her iki ülkenin de ekonomik çıkarlarını etkileyen karmaşık bir hal almıştır. İki taraf arasında daha fazla diyalog ve müzakere olması gerektiği aşikardır. Aksi takdirde, mevcut durumun devam etmesi uluslararası ticarette daha büyük sorunlara yol açabilir. İki ülke liderinin bir araya gelmesi, belki de bu krizin çözümünde önemli bir adım olabilir.
