Dışişleri Bakanlığı kaynaklarından elde edilen bilgilere göre, 20-21 Mayıs 2023 tarihlerinde Macaristan‘ın ev sahipliğinde gerçekleştirilen Türk Dili Konuşan Ülkeler Teşkilatı (TDT) Gayriresmi Zirvesi, önemli gelişmelerle sona erdi. Zirve çerçevesinde düzenlenen Devlet Başkanları Konseyi, bugün aldığı kararla, Budapeşte Bildirisini onayladı. Bu bildiride, teşkilat içi dayanışmanın güçlendirilmesi, Türk Devletleri arasındaki birlik ve beraberliğin vurgulanmasının yanı sıra, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC)‘ne olan güçlü destek de ifade edildi.
Bildiride, KKTC’nin Türk dünyasının ayrılmaz bir parçası olduğu ve diğer gözlemci ülkelerle birlikte, teşkilat çalışmalarına yaptığı katkıların önemi vurgulandı. Türk Dünyası’nın Kıbrıs Türklerinin öz haklarının güvence altına alınması konusunda dayanışma gösterdiği, Kıbrıs sorununun mevcut gerçeklikler doğrultusunda karşılıklı kabul edilebilir bir çözüme ulaşması gerektiği ifade edildi. Ayrıca, TDT Aksakallar Konseyi‘nin 17. Toplantısı‘nın 1-2 Mayıs 2023 tarihlerinde Girne’de gerçekleştirildiği ve bu toplantının önemine de değinildi. Türk Dünyası Vizyonu-2040 Belgesi doğrultusunda, üye devletlerin ulusal çıkarlarına dair siyasi dayanışmayı güçlendirme iradeleri onaylandı.
Aynı zamanda, Türk Devletleri arasındaki kardeşlik ruhuna bağlılık bildirilerek, birliğine zarar vermeye yönelik girişimlerin engellenmesi gerektiği ifade edildi. KKTC’nin de aralarında bulunduğu TDT Gözlemcilerinin, gençlik ve spor alanında yürütülen değişim programlarına ev sahipliği yapmaları teşvik edildi. Bu şekilde, Türk Devletleri arasında daha fazla işbirliği ve etkileşim sağlanması hedeflendi.
TÜRKİYE’NİN BÖLGESEL ROLÜNE TAKDİR
Bu bağlamda, bildiride Türkiye’nin Suriye’nin toprak bütünlüğü ve birliğini korumak amacıyla yürüttüğü diplomatik çabalarının taktir ettiğine de yer verildi. Suriye’nin tüm bileşenlerinin katılımıyla kapsayıcı bir siyasi süreç oluşturulması ve yaptırımların kaldırılması yönündeki çabalarına vurgu yapıldı.
Ayrıca, Gazze’deki insani durumla ilgili derin endişe dile getirildi. Kalıcı bir ateşkes, rehinelerin serbest bırakılması ve Gazze’ye insani erişimin sağlanması yönünde müzakerelerin desteklenmesi gerektiği ifade edildi. Bildiride, İsrail-Filistin çatışmasına adil bir çözüm için uluslararası çabaların artırılması gerektiği de belirtildi. İki devletli çözüm önerisi, Doğu Kudüs’ün başkent olduğu1967 sınırları çerçevesinde uygulanmalı ifadesiyle desteklendi.
AFGANİSTAN ÇALIŞMA GRUBU KURULDU
Bildiride, Afganistan ile ilgili konularda TDT Üye Devletleri’nin ortak tutumunu geliştirmek amacıyla bir Afganistan Çalışma Grubu kurulduğu ve bu durumun takdirle karşılandığı belirtilmiştir. Ayrıca Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından yapılan çağrı doğrultusunda, Nevruz kutlamalarının TDT bünyesinde düzenlenmesi yönündeki maddeler de kabul edildi. Irkçılık, ayrımcılık ve İslam’a karşı nefret söylemi ile mücadelenin önemine dikkat çekildi.
TERÖRLE VE SİBER SUÇLARLA ORTAK MÜCADELE ÇAĞRISI
Bildiride ayrıca, üye devletlerin terörizme karşı ortak mücadeledeki
