Çin Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamalara göre, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, üç ülkeyi kapsayan bir ziyaretin ilk ayağını gerçekleştirmek üzere Vietnam’ın başkenti Hanoi’ye vardı. Bu ziyareti sırasında, Vietnam Komünist Partisi Genel Sekreteri To Lam ile bir araya gelen Şi, iki ülke arasında tedarik zincirleri ve demir yolu inşaatı gibi birçok işbirliği anlaşmasının imzalandığını bildirdi.
Şi’lerin bu ziyaretinin, ABD Başkanı Donald Trump’ın “karşılıklı tarifeler” çerçevesinde gümrük tarifelerini artırma kararını açıklamasından sonra ABD ve Çin arasında süregelen bir ticaret restleşmesine denk gelmesi dikkat çekti. Çin, ABD’nin bu tarife artışlarına karşılık olarak, aynı oranda gümrük vergisi uygulayarak yanıt vermişti. Nihayetinde, iki ülke arasında gerçekleşen bu tarife restleşmesi sonucunda, ABD’nin Çin’e uyguladığı gümrük tarife oranı %145’e, Çin’in ABD’ye uyguladığı tarife oranı ise %125’e kadar yükselmişti.
Washington yönetimi, diğer ülkelere uyguladığı karşılıklı tarifeleri 90 gün erteleyerek bir süre daha beklemeyi tercih ederken, Çin’e yönelik tarifeler hemen yürürlüğe girmişti. Özellikle Vietnam’ın konumu, tedarik zincirleri açısından çok kritik bir hâl almış durumda.
VİETNAM, TEDARİK ZİNCİRLERİ AÇISINDAN KRİTİK KONUMDA
Dönemin eski ABD Başkanı Donald Trump, karşılıklı tarifeler kapsamında Vietnam’a ek olarak %46 gümrük vergisi uygulamıştı. Son yıllarda Vietnam, ülkeler arası tedarik zincirlerinde uluslararası şirketler için önemli bir üretim merkezi olarak öne çıkmıştı. Vietnam’ın ABD’ye yaptığı ihracat, ülkenin gayrisafi yurt içi hasılasının %25’ine kadar ulaşmakta, bu durum ise Trump’ın yeni tarife rejiminden olumsuz etkilenme ihtimalinin en yüksek olduğu ülkeler arasında yer aldığını gösteriyor.
Çinli üreticiler, Trump’ın ilk dönemindeki tarife artışlarında, üretimlerinin bir kısmını Vietnam’a kaydırarak ek gümrük vergilerinden kurtulmaya çalışmışlardı. Trump, bu sefer Asya’da Vietnam, Kamboçya, Tayland, Endonezya ve Malezya gibi imalat sanayisinde dikkat çeken diğer ülkeler için de ek gümrük vergileri getirmeye yönelerek, Çin’in alternatif güzergahları üzerindeki gümrük duvarlarını artırmaya çabalıyor.
Vietnam hükümeti ise, ABD pazarını kaybetmemek adına Washington ile müzakere yapmaya hazır olduklarını belirtirken, aynı zamanda Çin ile ticareti kontrol altına alma taahhüdünde bulundu.
ÇOK TARAFLI TİCARET SİSTEMİNİ BİRLİKTE KORUMA ÇAĞRISI
Şi Cinping, Vietnam ziyaretinin öncesinde Vietnam Komünist Partisi’nin resmi yayın organı “Nhan Dan” gazetesinde bir makale yayımladı. Bu makalede, Çin ve Vietnam’ın “yoldaş ve kardeş” iki ülke olduğunu vurguladı ve birlikte uluslararası ticaret sistemini koruma, küresel sanayi ve tedarik zincirlerinin istikrarını sağlama ve açık bir işbirliğine dayalı uluslararası bir ortam oluşturma gerekliliğine dikkat çekti.
Şi, iki ülke arasında ortak inanç ve stratejik çıkarların var olduğuna işaret ederek, karşılıklı siyasi güvenin derinleştirilmesi, sınır güvenliğinden uluslararası suçlarla mücadeleye kadar birçok alanda yakın işbirliğinin geliştirilmesi gerektiğini ifade etti. Ayrıca, Vietnam’ın ardından Malezya ve Kamboçya’yı da ziyaret edeceğini belirtti.
