Bilim insanlarının “2017 OF201” adını verdiği bu trans-Neptün cismi, büyük olasılıkla bir cüce gezegen olarak sınıflandırılabilecek ölçekte bir yapıya sahip. Bu durum, Gelişmiş Çalışmalar Enstitüsü’nden araştırmacı Sihao Cheng’in dediği gibi, “Plüton’un uzaktan kuzeni” olarak tanımlanmasını sağlıyor. Keşif, geçtiğimiz hafta Uluslararası Astronomi Birliği’ne bağlı Küçük Gezegen Merkezi tarafından doğrulanmış ve bu sayede bulgunun güvenilirliği artmıştır.
KEŞİF NEDEN ÖNEMLİ?
Bu keşif, Güneş Sistemi’nin Neptün’ün ötesindeki bölgesinin daha yoğun olduğu fikrini güçlendirerek dikkat çekiyor. Astronomlar uzun süredir, trans-Neptün cisimlerinin garip davranışlarına yol açabilecek potansiyel bir cismin varlığından şüpheleniyorlardı. Bu cisme “Gezegen X” veya “Dokuzuncu Gezegen” adı verilmişti. Ancak, 2017 OF201 gibi yeni bulgular bu hipotezin geçerliliğini sorguluyormuş gibi görünüyor; zira bu tür diğer cisimler, garip hareketlerin sebebi olabilir.
Cheng ve ekibi, bu gizemli cismin alışılmadık yörüngesini belirlemek için gelişmiş hesaplama modelleri kullandı. 2017 OF201, oldukça büyük boyutu ve Güneş’ten son derece uzak konumu sayesinde benzersiz bir örnek olarak ortaya çıkıyor. Cheng, araştırmasında bu cismin Güneş’e en uzak noktasının (afel) Dünya’nın yörüngesinden 1600 kat daha uzakta olduğunu ifade etti; Güneş’e en yakın noktası (perihel) ise Dünya’nın yörüngesinin 44.5 katı mesafede bulunuyor. Bu mesafe, Plüton’un yörüngesine benzerlik gösteriyor. Aşırı yörüngesi nedeniyle bu küçük gezegenin Güneş etrafında bir turu tamamlaması yaklaşık 25,000 Dünya yılı alıyor.
NASIL BU KADAR İLERİ GİTTİĞİ GİZEM
Ancak, bu cismin nasıl bu kadar uzakta konumlandığı henüz tam olarak açıklanabilmiş değil. Araştırmanın ortak yazarlarından biri olan Princeton Üniversitesi doktora öğrencisi Eritas Yang, bu cismin daha büyük bir gezegenle yakın bir karşılaşma yaşamış olabileceğini, bu durumun onu geniş bir yörüngeye savurduğunu belirtiyor. Araştırma ekibi, 2017 OF201’in bu sıra dışı yörüngeyi elde etmek için karmaşık manevralar yapmış olabileceğine inanıyor.
Anlaşılan o ki, bu gök cisminin göç süreci pek çok aşamaya dayanıyor. Cheng, “İlk olarak Oort Bulutu’na, yani Güneş Sistemi’nin en uzak bölgesine fırlatılmış ardından geri gönderilmiş olabilir” dedi.
DOKUZUNCU GEZEGEN HİPOTEZİ
Bu bulgular, 2017 OF201’in “belirli yönelimlerde kümelenen” nesnelerin gözlemlenen kümelerine ait olmaması nedeniyle “Dokuzuncu Gezegen” hipotezinin sorgulanmasına yol açabilir. Princeton Üniversitesi’nden yüksek lisans öğrencisi ve araştırmanın bir diğer yazarı Jiaxuan Li, bu kümelenmelerin Güneş Sistemi gezegenlerinden çok farklı hareket özelliklerine sahip olduğunu öne sürüyor.
Güneş Sistemi’nin uzak köşelerinde, Plüton gibi başka birçok ‘tuhaf kuzen’ olası olarak var olabilir. Ancak bunları tespit etmek oldukça zorlu bir süreçtir. Cheng, “2017 OF201 yörüngesinin yalnızca yüzde birinde Dünya’ya yeterince yaklaşarak tespit edilebiliyor” dedi ve ekledi: “Bu takvim, benzer yörünge ve boyutlarda başka yüzlerce gök cismi olabileceğini gösteriyor, fakat şu an için keşfedilemeyecek kadar uzaktalar.”
Ayrıca, Cheng, “Teleskop teknolojilerindeki gelişmeler sayesinde evrenin uzak bölgelerini keşfetmeye başladık, ancak hâlâ kendi G
