Pazar günü, Gazze’deki ateşkesin ikinci aşama görüşmelerini durdurup Washington’a uçan İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu ile ABD Başkanı Donald Trump, bugün bir araya gelecekler. Toplantının öncesinde, Netanyahu’nun Pazartesi günü Washington’da, Trump’ın Orta Doğu temsilcisi Steve Witkoff ile bir araya gelmesi, müzakerelerin Gazze’deki rehine ve ateşkes anlaşması çerçevesinde başlatılacağı anlamına geliyor.
MEKİK DİPLOMASİSİ
Bir İsrailli yetkili, kendilerine ulaşan bilgilere göre rehine anlaşması görüşmelerinin artık daha önceki süreçlerden farklı bir yöntemle gerçekleştirileceğini belirtti. Witkoff’un ana arabulucu olacağı mekik diplomasisine geri dönüleceğinin altı çizildi. İsrael tarafı, Katarlılar ve Mısırlılarla da müzakere yapılacağını ifade etti. Şu ana kadar müzakerelerde Mossad başkanı David Barnea, Shin Bet (İsrail Güvenlik Ajansı) şefi Ronen Bar ve IDF Tümgeneral (emekli) Nitzan Alon liderlik ediyordu. Bu süreçten sonra ise, müzakereleri yürütecek iki isim artık Netanyahu ve Trump yönetimiyle sıkı bağlantıları olan Stratejik İşler Bakanı Ron Dermer olacak.
Başbakanlık Ofisi, bu değişimi şu şekilde değerlendirdi: İkinci aşama görüşmelerinin daha fazla diplomatik bir yapı sergilemesi gerektiği, Gazze’deki savaşın devam edip etmeyeceği ile ilgili kararların öneminin büyük olduğunu, bunun yanı sıra bu görüşmelerin Suudi Arabistan ile olası bir normalleşme anlaşmasını da etkileyebileceğini açıkladı. Dolayısıyla, müzakerelerin daha savunucu bir tutum yerine diplomatik bir formatta gerçekleştirilmesi gerekeceği vurgulandı.
‘İP ÜSTÜNDE YÜRÜYOR’
İsrail merkezli The Jerusalem Post ise “Netanyahu ip üstünde yürüyerek müzakereleri sürdürüyor” başlığıyla dikkat çekerken, bazı eleştirmenler Netanyahu’nun sürecin kontrolünü ele alma kararının ikinci aşamayı tehlikeye atabileceğini dile getirdi. Gazete, Netanyahu’nun bu toplantının kritik bir öneme sahip olduğunu bildiğini ve savaşın yeniden başlaması yönünde Trump ile bir görüş birliğine varılması gerektiğini belirtti. Diplomatik bir kaynak, “Trump karmaşık hedeflerden veya anlayışlardan hoşlanmıyor. Netanyahu’nun, savaşı sona erdirmeden daha fazla rehineyi serbest bırakma noktasında Trump’ı ikna etmesi gerekecek” şeklinde görüş belirtti.
TRUMP’IN SON DAKİKA AÇIKLAMASI
Trump, Pazartesi günü Netanyahu ile yapacağı görüşmenin öncesinde “Gazze ateşkesinin devam etmesine dair hiçbir garantim yok” açıklamasında bulundu. Jerusalem Post, bu sözlerin Netanyahu’ya duyulması gereken bir mesaj olduğunu ve Trump’ın savaşın sürmeyeceğine dair beklenen bir ifadede bulunmadığını bildirdi. Trump’ın bu tarz bir açıklama yapması, Netanyahu’nun koalisyonu içindeki aşırı sağcı unsurların, savaşın sürmesinin “kırmızı çizgi” olduğunu vurgulamaları nedeniyle durumu zorlaştırabilir.
İKİNCİ AŞAMA GÖRÜŞMELERİ BEKLEMEDE
Ateşkesin ilk aşamasının başlamasından 16 gün sonra ikinci aşama görüşmelerine başlanması planlanıyordu; ancak bu müzakereler ertelendi. Gecikmenin temel nedeninin Netanyahu’nun Trump ile görüşmeyi beklemesi olduğu ifade edildi. İlk aşama, 42 gün sürdükten sonra ikinci aşamaya geçildi ve bu aşama süresi belirsiz olarak, hayatta kalan rehinelerin iade edilmesini, buna karşılık olarak Filistinli tutukluların serbest bırakılmasını ve İsrail’in Gazze Şeridi’nden tamamen çekilmesini içermektedir. Ayrıca hasta ve yaralıların Mısır’a taşınabilmesi için Rafah geçişinin açılması planlanıyor. Filistin yönetiminin bölgeye geri dönüp dönmeyece
