Hizbullah Genel Sekreteri Naim Kasım, 2024 yılının 20 Kasım tarihinde, İsrail ile yapılan ateşkesin Çarşamba günü erken saatlerde yürürlüğe girmesinden sonra gerçekleştirilen ilk açıklamasında, Lübnan’ın savaş sonrası yeniden yapılanması için beş temel taahhüt sundu. Bu taahhütler arasında, Lübnan’ın uzun süredir devam eden siyasi krizinin ele alınması da yer alıyor.
Kasım, 22 Kasım 2024 tarihinde kaydedilen video konuşmasında, Hizbullah’ın halkla birlikte yeniden yapılanma çabalarına katkıda bulunacağını vurguladı. “Uygun mekanizmaları kullanarak yeniden yapılanma konusunda halkımızla birlikte çalışacağız ve bunu başarmak için devletle iş birliği yapacağız” ifadelerini kullandı. Kasım, ayrıca Lübnan’ın anayasal çerçevesinin tam olarak sağlanması amacıyla yeni bir cumhurbaşkanı seçiminin önemine dikkat çekti ve “Cumhurbaşkanlığı seçiminin programa uygun şekilde gerçekleşmesini sağlayacağız” dedi.
Lübnan, 2022 yılı Ekim ayında Michel Aoun’un görev süresinin sona ermesinin ardından bir cumhurbaşkanlığı boşluğuyla karşı karşıya kalmış durumda. Parlamento, 14 Haziran 2023’te gerçekleştirilen son oturum da dahil olmak üzere on iki kez toplanmış, ancak henüz bir halef seçilememiştir. Parlamento Başkanı Nabih Berri, bu durumu aşmak için yeni bir oturumun tarihini 9 Ocak 2025 olarak belirlemiştir.
TAİF ANLAŞMASI
Kasım’ın konuşmasında, ulusal birliği güçlendirmeye yönelik üçüncü ve dördüncü taahhütleri öne çıktı. “Ülkenin tüm vatandaşlarına inanan tüm güçlerle işbirliği yapacağız ve Taif Anlaşması’na dayalı birleşik bir Lübnan inşa etmek için diyaloğa gireceğiz” dedi. 1989 yılında imzalanan Taif Anlaşması, Lübnan’daki 15 yıllık iç savaşı sona erdirmiştir. Bu anlaşma, ülkenin dini mezheplerinin arasında güç paylaşımını yeniden yapılandırmış ve Hristiyanlar ile Müslümanlar arasında bir denge oluşturmuştur.
Kasım ayrıca, ulusal savunmanın önemine vurgu yaparak, “Ulusal birliği koruyacağız ve (İsrail) düşmanının Lübnan’ı baltalama girişimlerini caydırmak için savunma yeteneklerimizi güçlendireceğiz” şeklinde ifade etti. Bu sözler, Lübnan’ın güvenlik ihtiyaçlarına ve bölgedeki tehditlere dair dikkate değer bir yaklaşımı göstermektedir.
YAKLAŞIK 4 BİN KİŞİ ÖLDÜ
2024 yılı 20 Kasım’da yürürlüğe giren ateşkes, İsrail ordusu ile Hizbullah arasındaki 14 aydan uzun süren çatışmayı sona erdirmiştir. Ateşkes kapsamındaki şartlara göre, İsrail, fiili sınır olarak belirlenen Mavi Hat’ın güneyindeki kuvvetlerini aşamalı olarak geri çekmeyi kabul etti. Ayrıca, Lübnan ordusunun 60 gün içinde Güney Lübnan’da kuvvetlerini konuşlandırması beklenmektedir.
Anlaşmanın uygulanmasına yönelik mekanizmaların ve denetim komitesinin operasyonlarına dair ayrıntılar henüz netlik kazanmış değildir. Ancak, Lübnan sağlık yetkililerine göre, çatışmanın ağır sonuçları olmuştur. 2023 yılı Ekim ayından bu yana İsrail’in Lübnan’a yönelik saldırılarında 3.960’dan fazla kişinin yaşamını yitirdiği, 16.500’den fazla kişinin yaralandığı ve 1 milyondan fazla kişinin yerinden edildiği belirtilmektedir. Bu durum, Lübnan’da yaşanan insani krizin ciddiyetini bir kez daha gözler önüne sermektedir.
