Derleyen: Oğuzcan Atış / Milliyet.com.tr – Lesotho, oldukça küçük ve dağlık bir ülke olarak yapılanmasıyla dikkat çekiyor. Yaklaşık 2.5 milyon nüfusa sahip olan bu ülke, Güney Afrika Cumhuriyeti’nin ortasında yer alıyor ve dünyada kara sınırları sadece bir ülke tarafından çevrelenmiş olan iki ülkeden biri olma özelliğini taşıyor. Diğer ülke ise Vatikan. Nüfusunun büyük bir kısmı dağlık bölgelerde yaşarken, Lesotho’nun en büyük ve ekonomik olarak en gelişmiş şehri başkent Maseru’dur.
Son yıllarda Lesotho, ABD’nin AGOA (African Growth and Opportunity Act – Afrika Büyüme ve Fırsat Yasası) çerçevesinden yararlanarak, en çok giyim ve tekstil ürünleri ihraç eden ülkelerden biri haline gelmişti. 2000 yılından itibaren bazı Afrika ülkeleri tarafından üretilen bu ürünler, ABD’ye gümrük vergisi olmadan gönderilmekteydi. Ancak bu durum, Donald Trump’ın yeni kararları ile sona erdi.
Trump’ın, Çarşamba günü açıkladığı yeni liste ile Lesotho, ABD’ye uygulanan en yüksek gümrük vergilerine tabi olan ülkeler arasında yer aldı. Böylelikle, Lesotho’dan mal ithal eden Amerikalılar artık yüzde 50 ek ithalat vergisi ödemek durumunda kalacak. Lesotho’nun ABD’ye en çok ihraç ettiği ürünler arasında tekstil ürünleri ve elmas bulunuyor.
‘BİZİM İÇİN YIKICI BİR GÜN OLDU’
AGOA, Bill Clinton döneminde yasalaştırılmıştı ve Afrika ülkelerinin ekonomik büyümelerine ve istihdam yaratmalarına yardımcı olmayı amaçlıyordu. Fakat Donald Trump’ın gümrük vergilerini artırması, AGOA’nın geleceği hakkında kaygılar doğurdu. Lesotho’daki tekstil fabrikaları, ABD’nin önde gelen tekstil markalarının fason üretimini yapmakta ve bu ürünler, Lesotho’nun ABD’ye ihraç ettiği ürünlerin yaklaşık %75’ini oluşturmaktadır. ABD, Lesotho’nun en büyük ticaret ortaklarından biri olup, bu iki ülke arasındaki ticaret hacmi, Lesotho’nun yıllık ulusal gelirinin %10’undan fazlasını kapsamaktadır. Bu nedenle, gümrük vergilerinin artması, Lesotho ekonomisi üzerinde büyük olumsuz etkilere sebep olabilir.
Teboho Kobeli, Lesotho’da iki bin kişiyi istihdam eden bir tekstil fabrikasının sahibi olarak, bu gelişmeyi “Bizim için yıkıcı bir gün oldu” şeklinde yorumladı. Trump’ın kararlarını duyduğu andan itibaren meslektaşları ve hükümet yetkilileriyle görüşmeler gerçekleştirdiğini belirten Kobeli, Lesotho’nun farklı pazarlar arayabileceğini belirtti. “ABD pazarını rafa kaldıramayız. Onu geri getirmek için elimizden gelen her şeyi yapmalıyız” şeklinde bir açıklamada bulundu.
HÜKÜMET, ABD’YE HEYET GÖNDERECEK
Lesotho Ticaret Bakanı Mokhethi Shelile, ABD hükümetinin bu kararının ardından Washington’a bir heyet göndereceklerini açıkladı. Bakan, “En büyük endişem, fabrikaların aniden kapanması ve iş kayıplarıydı” ifadesini kullandı. Trump’ın gümrük vergilerini artırarak, ABD’nin dış ticaret açığını azaltmayı amaçladığı düşünülüyor. İki ülke arasındaki ithalat ve ihracat rakamları incelendiğinde Lesotho’nun bu durumdan neden bu kadar fazla etkilendiği açık bir şekilde görülüyor. 2024 yılında ABD, Lesotho’ya sadece 2.8 milyon dolar değerinde mal ihraç ederken, Lesotho’dan 237.3 milyon dolar değerde mal ithalat etmişti.
Bu bağlamda, Trump’ın kararları ile Lesotho’nun ABD ekonomisindeki yerinin ne kadar kritik olduğu bir kez daha anlaşılmaktadır. Lesotho, ABD ile olan ticaretinde büyük bir açığın bulunduğunu ve bu durumun, ülkenin ekonomik sürdürülebilirliği açısından büyük riskler taşıdığını ortaya koymaktadır.
