Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), gıda ürünlerinin uluslararası fiyatlarındaki değişimlerin takip edildiği Küresel Gıda Fiyat Endeksi’nin kasım ayı sonuçlarını duyurdu. Açıklanan verilere göre, endeks kasım ayında bir önceki aya göre yüzde 0,5’lik bir artışla 127,5 puana yükselmiştir. Bu, endeksin Nisan 2023 tarihinden beri gördüğü en yüksek seviyedir.
FAO’nun yayınladığı verilere göre, endeksin bir yıl önceye oranla yüzde 5,7 oranında bir artış gösterdiği de tespit edilmiştir. Kasım ayında yaşanan fiyat artışında, özellikle bitkisel yağ fiyatlarındaki devam eden yükseliş belirleyici bir rol oynamıştır.
Bitkisel Yağ Fiyat Endeksi, kasım ayında aylık bazda %7,5 ve yıllık bazda %32 oranında bir artış göstermiştir. Güneydoğu Asya’daki yoğun yağışlar sonucunda meydana gelen üretim aksamalarının, küresel palm yağı fiyatları üzerindeki yukarı yönlü baskısı, söz konusu yükselişi tetiklemiştir.
Öte yandan, Tahıl Fiyat Endeksi kasım ayında %2,7 oranında bir düşüş kaydetmiştir. Bu gerilemenin temel nedeni, global buğday fiyatlarında yaşanan düşüş olmuştur.
Şeker Fiyat Endeksi, Hindistan ve Tayland’da hasat sezonunun başlaması ve Brezilya’da son yağışların toprak nemini artırmasıyla gelecek yılki şeker kamışı mahsulü beklentilerinin düzelmesi sebebiyle kasım ayında %2,4 oranında bir azalma göstermiştir. FAO Süt Ürünleri Fiyat Endeksi ise kasım ayında %0,6 oranında bir artış kaydetmiştir.
Kasım ayında tereyağı fiyatları, Batı Avrupa’daki güçlü talep ve sıkışan stoklar nedeniyle yeni bir rekor seviyeye ulaşırken, aynı dönemde peynir fiyatları da sınırlı ihracat olanakları nedeniyle artmıştır. FAO Et Fiyat Endeksi ise kasım ayında %0,8 oranında bir düşüş yaşamıştır.
Sonuç olarak, FAO’nun Küresel Gıda Fiyat Endeksi, kasım ayında sürpriz bir artış göstererek dikkati üzerine çekmiş, bu durum gıda güvenliği ve uluslararası ticaret üzerinde önemli etkiler yaratma potansiyeline sahiptir. Uzmanlar, bu durumun özellikle bitkisel yağlar ve süt ürünleri öznelerinde sıkı stok durumu ve artan talep ile birlikte, küresel gıda piyasalarında dalgalanmalara yol açabileceğini vurgulamaktadır. Ayrıca, düşüş gösteren tahıl ve şeker fiyatları, üretim koşullarının iyileşmesi ve pazar dengelerinin yeniden oturtulmasıyla yeniden stabil hale gelebilir.
