İstanbul, tarih boyunca birçok depreme maruz kalmış bir şehir olarak bilinir. Bu depremlerden en önemlileri arasında, tarihsel kayıtlarla “Kıyamet-i Sugra” olarak anılan bazı olaylar yer almaktadır. Bu bağlamda, İstanbul’un deprem tarihi, şehrin fırtınalı geçmişine ışık tutmaktadır.
542 DEPREMİ
İstanbul’un bilinen ilk büyük depremlerinden biri, 16 Ağustos 542 tarihinde meydana gelmiştir. Bu depremin büyüklüğü kesin olarak bilinmemekle birlikte, “şafak henüz sökmeden” gerçekleştiği belirtilmiştir. Deprem sonucunda birçok ev, surlar ve heykeller ciddi hasar görmüş ve binlerce insan hayatını kaybetmiştir. Bu büyük felaket, tarih boyunca şehirde yaşanan yıkıcı olayların ilki olarak kaydedilmiştir.
554 DEPREMİ
Bir başka önemli deprem ise Bizans İmparatorluğu döneminde, 554 yılında yaşanmıştır. Bu büyük depremin ardından Ayasofya’nın kubbesi zarar görmüş ve birçok bina yıkılmıştır. Tarihi belgelerde, bu depremin ardından 40 gün süresince artçı sarsıntıların devam ettiğine dair bilgilere yer verilmektedir.
1509 DEPREMİ: KIYAMET-İ SUGRA
İstanbul’da yaşanan bir diğer büyük felaket, 10 Eylül 1509 tarihinde Marmara Denizi’nde meydana gelen 7.2 büyüklüğündeki depremdir. Bu olay, İstanbul’da büyük yıkıma neden olmuş ve tsunami ile birlikte 45 gün süren artçı sarsıntılar yaşanmıştır. Dönemin nüfus yoğunluğu göz önüne alındığında, ölü sayısının 1.000 ila 13.000 arasında olduğu tahmin edilmektedir. Bu büyük yıkım, depremi “Kıyamet-i Sugra” olarak anılmasına sebep olmuştur.
1766: BÜYÜK İSTANBUL DEPREMİ
22 Mayıs 1766 tarihinde yaşanan Büyük İstanbul Depremi, Marmara Denizi’nde meydana gelmiştir. Bu depremde de Ayasofya’nın kubbesi zarar görmüş ve birçok bina yıkılmıştır. 1766 depremi, İstanbul tarihi açısından en yıkıcı depremlerden biri olarak kaydedilmiştir.
1894: HAREKET-İ ARZ
10 Temmuz 1894 tarihinde, İstanbul’da meydana gelen bu deprem, 17-18 saniye sürmüş ve 474 kişinin ölümüne, 482 kişinin de yaralanmasına yol açmıştır. Ayrıca, 387 dayanıklı yapı, 1.087 ev ve 299 dükkan hasar görmüştür. Bu sarsıntı, İstanbul’un son büyük depremlerinden biri olarak tarihe geçmiştir.
1999: İZMİT DEPREMİ
17 Ağustos 1999 tarihinde İzmit merkezli 7.6 büyüklüğündeki depremin etkileri İstanbul’da da hissedilmiştir. Resmi verilere göre, 17.000’den fazla kişi yaşamını yitirmiş, 50.000’den fazla kişi yaralanmış ve 500.000’den fazla insan evsiz kalmıştır. Bu deprem, Türkiye’nin en büyük doğal felaketlerinden biri olarak tarihe geçmiştir.
23 NİSAN 2025 DEPREMİ
Son olarak, 23 Nisan 2025 tarihinde saat 12.49’da Marmara Denizi’nde, İstanbul’un 40 km güneybatısında 6.2 büyüklüğünde bir deprem meydana gelmiştir. Bu olay İstanbul’da paniğe
