İran Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi, Tahran’ın uranyum zenginleştirme faaliyetlerini tamamen sona erdirmesi yönündeki ısrarının, Amerika Birleşik Devletleri (ABD) tarafından ortaya konan “gerçek dışı” beklentilerin müzakereleri başarısız kılabileceğini ifade etti. Bu açıklama, İran’ın nükleer programı üzerine devam eden müzakerelerin geleceği açısından büyük bir öneme sahip.
Tahran’da düzenlenen Diyalog Forumu sırasında basın mensuplarına yaptığı açıklamada Erakçi, ABD’nin İran heyetinin temsilcisi Steve Witkoff‘un, İran’ın uranyum zenginleştirmesini en azından yüzde 1 oranında dahi kabul etmemesi gerektiğini bildirdiğini belirtti. Erakçi, “Gerçek dışı beklentiler müzakereleri durdurur.” diyerek durumun ciddiyetine vurgu yaptı.
Erakçi, İran’ın düşük düzeyde uranyum zenginleştirme faaliyetinin durdurulamayacağını ifade ederken, bu durumun İran halkının hakkı olduğunu ve ülkerinin yıllarca süren çabası sonucunda elde ettiği büyük bir bilimsel başarı olduğunu dile getirdi. Ayrıca, bu konuda İran bilim insanlarının yaşadığı zorluklara da dikkat çekti. “Bu, hiç kimsenin görmezden gelebileceği bir şey değildir.” ifadeleriyle durumu daha da etkili bir şekilde ifade etti.
Müzakerelerin ancak İran’ın sivil nükleer programının kabul edilmesiyle başarılı olabileceğini belirten Erakçi, ABD’nin taleplerini gerçekçi bir şekilde ortaya koyması ve rasyonel davranması gerektiğini söyledi. Eğer bu sağlanırsa, anlaşmanın mümkün olabileceğini, aksine durumun ilerlemeyeceğini ifade etti.
İran ile ABD arasındaki nükleer müzakereler devam etmekte olup, Tahran, nükleer programının atom bombası üretmesine engel olacak şekilde kısıtlanması karşılığında yaptırımların kaldırılmasını talep ediyor. Önceden Tahran’ın düşük düzeyde uranyum zenginleştirmesini kabul edeceğini belirten ABD’li yetkililer, son zamanlarda İran’ın her düzeyde uranyum zenginleştirme işlemini durdurmasını talep etmeye başladılar.
İran ise, düşük düzeyde uranyum zenginleştirme faaliyetinin müzakere edilemeyeceğini vurguluyor. Son olarak, Trump yönetiminin özel temsilcisi Witkoff, ABC News’e verdiği bir röportajda, İran’ın uranyum zenginleştirmesine yüzde 1’e kadar izin veremeyeceklerini dile getirdi. Witkoff, “Uranyum zenginleştirme, Trump yönetiminin çok, çok net bir kırmızı çizgisidir. Buna izin veremeyiz, çünkü zenginleştirme silahlandırmayı mümkün kılar.” şeklinde konuştu.
Bütün bu gelişmeler ışığında, İran ile ABD arasındaki nükleer müzakerelerin gelecek durumu, tarafların karşılıklı tutum ve taleplerinin tutarlılığına bağlı olarak şekillenecek gibi görünüyor. Erakçi’nin “gerçekçi talepler” ifadesi, belki de ilerleyen süreçte avuç içinde sıkışmış olan müzakerelerin seyrini değiştirebilecek bir anahtar olarak öne çıkıyor.
