İstanbul Büyükşehir Belediyesine (İBB) yönelik gerçekleştirilen yolsuzluk soruşturması kapsamında, İBB’ye bağlı bazı şirketlerin reklam alanlarını usulsüz bir şekilde kullandığı ve bu durumun sonucunda kamuya büyük zararlar verdiği ortaya konmuştur. Tevdi raporunda, bu usulsüzlüklerin, ilgili alanlarda izinsiz ve mevzuata aykırı reklam uygulamaları yapılarak kazanılan gelirler üzerinden gerçekleştirildiği tespit edilmiştir.
Soruşturma dosyasındaki tevdi raporuna göre, Ekim 2019’dan önce, İBB tarafından bir reklam şirketine tahsis edilen Beşiktaş’taki reklam alanları, İstanbul Reklam İlan ve Tanıtım Yönetmeliği gerekçe gösterilerek İBB tarafından reklam kullanımından çıkarılmıştır. Ancak, bu karar sonrası ilgili şirketin şikayette bulunduğu belirtildi. Raporda, reklamların bahsi geçen haksız kararın ardından zabıta tarafından kaldırıldığı ifade edilmiştir. Reklam şirketinin şikayetinde ise, kendilerine tahsis edilen alanların başka şirketlere işgal bedeli karşılığında verilerek yasa dışı kazanç sağlandığı iddia edilmiştir.
Tevdi raporunda, reklam alanlarının ilgililerine işgal bedeli ödenerek kullandırıldığı ancak İstanbul’un farklı bölgelerinde bu uygulamanın aynı şekilde yapılmadığı kaydedilmiştir. Ayrıca, işleri küresel düzeyde yöneten Kültür AŞ ve Medya AŞ aracılığıyla ihale yapılmaksızın pazarlama sözleşmeleriyle verilmiştir. 16 Ekim 2024 tarihinde elde edilen geçici verilere göre, reklam alanları üzerinden kamu zararının 4 milyar 91 milyon 691 bin 748 lira olduğu, sözleşmelerin sona ermesi ile birlikte bu rakamın 6 milyar 284 milyon 212 bin 656 liraya çıkacağı tahmin edilmiştir.
Şikayet sürecinde, İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu ve diğer belediye yetkilileri, reklam alanlarıyla ilgili izin süreçlerinin usulsüz bir şekilde yönetilmesinden sorumlu tutulmuştur. Kültür AŞ ve Medya AŞ yöneticileri ise reklam alanlarının keyfi bir şekilde kullanılmasından ve yasa dışı ödemelerden yükümlü kişiler arasında bulunmaktadır. Rapor, İBB’nin bu iki şirket aracılığıyla gerçekleştirdiği gayrimeşru işlemlerin ve reklamlara dair yasa dışı talimatların, İstanbul’un farklı bölgelerinde, yasak olan yerler de dahil olmak üzere reklam alanlarının kullanılmasına olanak tanıdığını vurgulamaktadır.
Sonuç olarak, İstanbul’da bazı özel şirketlerin izinsiz reklam alanlarını kullanarak yasaya aykırı işlemler gerçekleştirdiği ve bu konuda düzenli denetimlerin yapılmadığı ortaya konulmuştur. İzinsiz alan kullanan birçok şirkete cezai işlem yapılmadığı, ayrıca bazı şirketlerden alınan işgal bedellerinin usulsüz bir şekilde tahsil edildiği belirtilmiştir. Muvazaalı işlemlerle özel şirketlere ödeme yapılmış ve bu süreçte Kültür AŞ ile Medya AŞ’nin ihale süreçlerini manipüle ederek bazı şirketlere yüksek bedellerle alan kiralama işlemleri gerçekleştirdiği ifade edilmiştir.
”ALINMAYAN HİZMET KARŞILIĞI PARA AKTARIMI YAPILDIĞI” İDDİASI
Tevdi raporunda, Mecidiyeköy ile Gayrettepe arasındaki köprü ayaklarında bulunan 88 adet reklam panosu içerisinde yer alan 44 adrese ilişkin 5 bin 610 metrekarelik alanın, İBB Encümeni’nin 10 Mayıs 2023 tarihli kararıyla, 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’na uygun olarak belediye şirketi Kültür AŞ’ye kiralandığı not edilmiştir. Ayrıca, ecrimisil bedeli ile kullandırılan 41 ayrı şirkete “Muhtelif reklamlara ilişkin konsept belirleme, geliştirme, uygulama ve uygulama sonrası kaldırma” konulu gerçek olmayan muvazaalı alt yüklenici sözleşmeleri imzalandığı ve sonuç olarak 23 milyon 946 bin 25 lira tahsil edilen bu tutarın büyük bir kısmının gerçekte alınmayan hizmet karşılığı bir medya şirketine aktarılıp aktarılmadığı sorgulanmaktadır.
