Enflasyon Muhasebesinin Yeniden Uygulanması
2021 yılından itibaren artan enflasyon nedeniyle, mali tabloların bu etkilerden arındırılması amacıyla, 2023 yılında bir karar alındı. Bu karara göre, 2024 yılından itibaren enflasyon muhasebesinin yeniden uygulanmasına başlanacak. Enflasyon muhasebesi, yüksek enflasyon dönemlerinde mali tabloların gerçeğe uygun bir şekilde sunulmasını sağlamak amacıyla varlık, yükümlülük, gelir ve giderlerin enflasyon etkilerine göre düzeltilmesi üzerine odaklanmaktadır.
Ayrıca, Vergi Usul Kanunu hükümleri çerçevesinde, enflasyon muhasebesi uygulaması sonucunda bazı mükellefler için vergi ödeme zorunluluğu doğabilir. Bu durum, mükelleflerin doğru beyanlarda bulunmalarını zorunlu kılmaktadır. Bu çerçevede, Vergi Denetim Kurulu Başkanlığı (VDK) tarafından, usulsüz ve hatalı uygulamalara yönelik denetim işlemleri başlatılmıştır. Bu denetimlerin amacı, enflasyon muhasebesini hatalı veya istismar eden mükellefleri tespit etmektir.
İzaha Davet ve İnceleme Süreci
VDK’nın Risk Analiz Merkezi çalışmaları doğrultusunda, hatalı işlem yaptığı belirlenen mükellefler, uyguladıkları enflasyon düzeltmelerine ilişkin açıklama yapmaları için izaha davet edildi. İzah komisyonları, hatalı ya da yanlış uygulama kabul eden mükelleflere yeni beyanname verme fırsatı sundu. Bu süreçte, enflasyon muhasebesi uygulamasında artırılan matrahın toplamı 13,5 milyar liraya yaklaşmıştır. Ancak, izahları kabul edilmeyen mükellefler ise incelemeye sevk edilmiştir.
İlk denetim çalışmalarında hatalı işlemlerin tespit edilmesinin ardından VDK, araştırmalarını genişletti ve farklı ölçeklerdeki mükellefleri hedef alan ikinci bir denetim çalışması başlattı. Bu denetimlerin sonucunda, artırılması beklenen matrah farkının yaklaşık 67 milyar lira olduğu hesaplanmıştır. Tespit edilen mükellefler için izah süreci devam edecektir.
Böylelikle, bugüne kadar denetimlerle tespit edilen matrah farkı 80 milyar lirayı aşmıştır. Bu rakamın ilerleyen zamanda denetimler sonucunda daha da artması beklenmektedir; doğru uygulamaları gerçekleştirmeyen ve enflasyon muhasebesini istismar eden mükellefler, inceleme altına alınacaktır.
Bakan Şimşek’in Değerlendirmeleri
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, gerçekleştirdikleri denetimlerin amacının yalnızca vergi toplamak değil, enflasyon düzeltmesinin usulüne uygun bir şekilde uygulanmasını sağlamak olduğunu ifade etmiştir. Şimşek, enflasyonla mücadelede yürütülen programlar sayesinde dezenflasyon sürecine girdiklerini belirterek, mali tabloların enflasyon etkilerinden arındırılarak mükelleflerin gerçek mali durumunu yansıtmasının önemine vurgu yaptı.
Bakan Şimşek, mükelleflerin beyannamelerini sunmadan enflasyon düzeltmelerini doğru bir şekilde yapmalarının büyük önem taşıdığını, bu sayede ileride cezalı işlemlerle karşılaşma ihtimallerinin azalacağını belirtmiştir. Bu uygulamanın, hem vergi sisteminin sağlıklı çalışması hem de mükellef haklarının korunması açısından kritik öneme sahip olduğunu ifade etmiştir.
Dezenflasyon Sürecinin Geleceği
Mali verilerin sağlıklı bir şekilde sunulmasının, hem işletmelere hem de kamu maliyesine şeffaf ve güvenilir bir zemin oluşturacağını belirten Bakan Şimşek, dezenflasyon sürecindeki başarının bu tür düzeltme ihtiyaçlarını ortadan kaldıracağını vurgulamıştır. Bu bağlamda, mükelleflerin düzenli beyan ve enflasyon düzeltmesine dair çabalarının