Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD) tarafından yapılan açıklama, dünya ticaret sisteminin Amerika Birleşik Devletleri’nin (ABD) yeni politikaları doğrultusunda kritik bir aşamaya girdiğini ve bu durumun büyüme, yatırım ve kalkınma konularında ilerlemeyi tehdit ettiğini vurgulamaktadır. UNCTAD, bu durumun özellikle gelişmekte olan ve kırılgan ekonomiler üzerindeki olumsuz etkilerine dikkat çekmektedir.
Açıklamada, “Büyük ekonomilerin radikal yeni vergiler uygulama aşamasında olduğu bir dönemde, küresel ticaret sistemi, az gelişmiş ülkeler ve gelişmekte olan küçük ada devletleri için büyüme, yatırım ve kalkınma konularında ilerlemeyi tehdit eden kritik bir aşamaya girdi” ifadelerine yer verilmektedir. Bu kapsamda, ABD’nin izlediği ticaret politikalarının sosyal ve ekonomik etkileri üzerine endişeler dile getirilmektedir.
UNCTAD, ABD’nin az gelişmiş ülkelere ve gelişmekte olan küçük ada devletlerine yönelik uyguladığı yeni vergilerin, ticaret açığını dengeleyemeyeceğini ve ekonomik gelir elde edilmesine katkı sağlamayacağını bildirmektedir. Özellikle, ABD’nin yaklaşık 200 ticaret ortağından yalnızca 10’unun, dış ticaret açığının yaklaşık %90’ından sorumlu olduğu belirtilmektedir. Buna rağmen, az gelişmiş ülkelerin dış ticaret açığının yalnızca %1.6’sını ve gelişmekte olan küçük ada devletlerinin ise %0.4’ünü oluşturduğu ifade edilmiştir.
UNCTAD’ın raporu, bu vergilerin ne ticaret açığını olumlu yönde etkileyeceğini ne de kayda değer bir gelir yaratma potansiyeline sahip olduğunu ortaya koymaktadır. Bu durum, zayıf ve kırılgan ekonomilere sahip ülkeler için daha fazla tehdit oluşturmaktadır. Bu ülkelerin, artan mali yük olarak geri dönecek olan bu vergi politikaları ile karşı karşıya kalmaları, küresel ticaret sistemindeki adaletsizlikleri bir kat daha artırmaktadır.
Ayrıca, ABD’nin ticaret politikalarının kısıtlayıcı etkileri, bu tür ülkelerin uluslararası pazarlara erişimini zorlaştırmakta ve büyüme potansiyellerini kısıtlamaktadır. Özellikle, bu tür vergilerle karşılaşan ülkelerin dış ticaretleri daralmakta, dolayısıyla kalkınma hedeflerinden uzaklaşmaları kaçınılmaz hale gelmektedir. UNCTAD’ın bu konudaki uyarıları, dünya ticaretinin geleceği için geniş bir perspektif sunmakta ve uluslararası iş birliğinin önemini bir kez daha öne çıkarmaktadır.
Sonuç olarak, ABD’nin yeni vergilendirme politikalarının, dünya ticaret sisteminin işleyişini olumsuz etkileyebileceği ve özellikle kırılgan ekonomilere sahip ülkeler açısından ciddi tehditler oluşturabileceği vurgulanmaktadır. UNCTAD, bu bağlamda küresel iş birliklerinin daha da önem kazanması gerektiğini ve adil ticaret uygulamalarının desteklenmesini önermektedir.
