Ulusal Sivil Havacılık ve Meteoroloji Ajansı (ANACIM), Senegal’in başkenti Dakar için önemli bir hava durumu uyarısı yaptı. Yapılan açıklamaya göre, ülke genelinde aşırı toz etkisinin bugün itibarıyla başlayarak hafta sonuna kadar süreceği ifade edildi. Özellikle, vatandaşların gereksiz yere evden çıkmamaları ve dışarıda olduklarında maske takmaları önerildi.
Dakar şehir merkezinde Hava Kalitesi İndeksi (AQI) “tehlikeli” düzeye ulaşarak 700 seviyesini aştı. AQI ölçeğinde 0-50 arasındaki değerler “sağlıklı” olarak nitelendirilirken, bu rakamın aşılması, ciddi sağlık risklerini beraberinde getiriyor. Başkentte cadde ve sokakların toz bulutlarıyla kaplanmasının ardından, görüş mesafesi de 500 metrenin altına düştü.
Buna ek olarak, Dakar’da hava kirliliği açısından kritik bir endişe kaynağı olan PM2,5 olarak adlandırılan ince partikül kirliği seviyeleri de artış gösterdi. 1 metreküplük hava kütlesindeki PM2,5 seviyesi 448 mikrograma ulaştı ki bilimsel verilere göre, 12 mikrogram ve altı seviyeleri “sağlıklı” kabul ediliyor. Bunun yanı sıra, 50 mikrogram seviyesine uzun süre maruz kalmanın ciddi sağlık problemlerine ve hatta erken ölüme yol açabileceği bilinmektedir.
Afrika’da hava kirliliği 1,1 milyon can aldı
Dakar’da 2023 yılı itibarıyla ortalama PM2,5 seviyesi, Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından belirlenen yıllık hava kalitesi kılavuz değerinin yaklaşık 5,6 katı olan 85 mikrogram olarak kaydedildi. Lancet Planet Health dergisinde 2021 yılında yayımlanan bir araştırmaya göre, Afrika kıtasında 2019 yılında hava kirliliğinden kaynaklanan hastalıklar nedeniyle 1,1 milyon insanın yaşamını yitirdiği ortaya konulmuştur.
Dakar, endüstriyel atıklar, eski araçların yaygın kullanımı ve trafik yoğunluğu gibi sebeplerle Afrika’nın en kirli hava kalitesine sahip başkentlerinden biri olarak öne çıkıyor. İnsan kaynaklı hava kirliliğine ek olarak, dünyanın en büyük toz kaynağı olan Sahra Çölü’nden gelen kumlu toz bulutları da Dakar ve çevresinde önemli hava kirleticileri arasında yer alıyor.
Sahra Çölü’nden gelen bu çöl tozları, atmosferdeki toz emisyonlarının yarısından sorumlu duruma gelerek, güçlü rüzgarlarla Batı Afrika’nın kıyı bölgelerine kadar uzanabiliyor. Bu durum, hem çevresel hem de insan sağlığı açısından büyük bir risk oluşturuyor.