D vitamini üretimi ve eksikliği
D vitamininin güneş enerjisinin morötesi ışınlarından elde edildiğini belirten Prof. Dr. Gönen, bu vitaminin yaz aylarında özellikle haziran, temmuz ve ağustos aylarında saat 11.00 ile 15.00 arasında, koruyucu krem sürmeden doğrudan güneş ışığına maruz kalınarak sentezlenebileceğini ifade etmiştir. D vitaminin gıdalarda da bulunabileceğini ancak bu miktarın yetersiz olduğunu vurgulayan Gönen, bu sebeple bazı Batı ülkelerinde ve ABD’de gıdalara D vitamini takviyesi yapıldığını belirtmiştir. Ayrıca, D vitamini eksikliğinin özellikle plazalarda çalışan ve akşama kadar güneş ışığı görmeyen bireylerde daha sık görüldüğünü, bu durum için dışarıdan takviye alımının gerekli olduğunu söylemiştir.
Vitamin ve mineral takviyeleri
Prof. Dr. Gönen, yapılacak tahlillerde vitamin eksikliği saptanmadığı takdirde B vitamini, D vitamini kompleksleri ile C vitamini alımının gerekmediğini ifade etmektedir. Bazı vitaminlerin fazla alımının böbreklerde hasara yol açabileceğine dikkat çekerken, bu durumun ekonomik olarak da gereksiz bir yük oluşturacağını dile getirmiştir.
Besin kaynakları
Meyvelerde C vitamini, tahıllarda ve sebzelerde B vitamini bulunduğunu belirten Gönen, ıspanak gibi sebzelerde ise magnezyumun mevcut olduğunu vurgulamaktadır. Bunun yanı sıra, bağırsaklarda emilim kusuruna yol açan çölyak hastalığı ve glütene duyarlılığın mevcut olabileceğinin altını çizmektedir. Gönen, vitamin ve mineral eksikliklerinin tahlillerle belirlenebileceğini, eksiklik varsa ve hastanın şikayetleri bulunuyorsa doktor kontrolünde bu eksikliklerin giderilmesinin faydalı olduğunu ifade etmektedir.
Magnezyumun önemi
Belirli dönemlerde sosyal medyada gündeme gelen magnezyumun vücutta olması gereken aralığının 30-50 mililitre olduğunu söyleyen Gönen, bazı dönemlerde magnezyumun dışarıdan alınmasının gerekebileceğini belirtmektedir. Aldığımız gıdalarda magnezyum bulunduğunu, ancak emilim sorunları ve bazı sağlık problemleri olan hastalarda takviyenin zaruri olabileceği konusunda uyarıda bulunmaktadır. Kalsiyumun daha iyi emilebilmesi için de magnezyuma ihtiyaç olduğunu söyleyen Gönen, kalsiyum eksikliği durumlarının da bu bağlamda önem taşıdığını ifade eder.
Tahlil sonrası takviye önerisi
Prof. Dr. Gönen, tahlil sonrasında doktor kontrolünde dışarıdan takviye alınması gerektiğini vurgulamakta; bireysel olarak kullanılan vitaminlerin ise genellikle fayda sağlamadığını ifade etmektedir. Magnezyum çeşitleri arasında bir üstünlük olmadığını belirten Gönen, uyku düzeni ve kas krampları ile birlikte laboratuvar testlerinde magnezyum eksikliği belirlenmişse takviyenin gerekli olduğuna dikkat çekmektedir. Ancak, uyku bozukluğu ve kas ağrılarının başka sebeplerden de kaynaklanabileceğini, bu bağlamda herkesin magnezyum almasına gerek olmadığı düşüncesinde olduğunu belirtmektedir.
Yaşam tarzı önerileri
Yaşam tarzı, dengeli beslenme ve düzenli egzersizin organizmadaki karbonhidrat, lipit ve protein metabolizmasının düzenlenmesinde oldukça önemli olduğunu belirten Prof. Dr. Gönen, bu nedenle herkese yaşam tarzı disiplinine yönelik önerilerde bulunmaktadır. Özellikle endokrin ve metabolizma hastalıkları uzmanı olarak, diyabetik hastalarda ve glikoz toleransında bozulma yaşayan kişilerde disiplinin önemini vurgulamaktadır.
(AA)
