Son dönemlerde yapılan gözlemler, Rize ve Doğu Karadeniz bölgesindeki çay bahçelerinde ciddi zararlar meydana geldiğini ortaya koyuyor. Yeni filizlenen çay yapraklarının kahverengiye dönmesi ve düşmesi sebebiyle birçok üreticinin bahçelerinde yanmış çay öbeklerinin oluştuğu bildirilmektedir. Rize Ziraat Odası Başkanı Bünyamin Arslan, bu durumu değerlendirdiği açıklamalarında, “Zirai don hasat süresini geciktirir. Geçen yıl aldığımız 4’üncü sürgün çayı bu yıl alabileceğimizi düşünmüyorum. Tam raporlar hazırlanmadı ama biz bu yıl yüzde 2 ile 3’lük bir rekolte düşüklüğü yaşayabiliriz” ifadelerini kullandı.
Doğu Karadeniz’de mevsim normallerinin altında seyreden hava sıcaklıkları ve yaşanan kar yağışı, tarım ürünleri üzerinde olumsuz etkiler yarattı. Soğuk hava koşulları, çiçek açan fındıkların yanı sıra, yeni filizlenen çay bahçelerinde de zirai dona neden oldu. Çay yapraklarının soğuk havadan etkilenip donması sonucunda kahverengiye dönüşmesi, hasat süresinin uzamasına ve rekolte kaybı yaşanması ihtimaline yol açıyor. Bahçelerde meydana gelen öbek öbek kahverengileşme, havadan çekilen görüntülerle belgelendi. Bünyamin Arslan, zirai donun, yanlış gübreleme yapılan bahçelerde daha fazla gözlemlendiğini ifade etti.
‘CİDDİ DON YANIKLARI VAR’
Zirai don sonrası çay hasadında rekolte düşüşü beklediklerini belirten Arslan, “Havanın 0 santigrat derecenin altına indiği zaman yapraktaki dokularda bozulma oluşmakta ve bu da zirai dona sebep olmaktadır. Bu durum, nihayetinde ürün verim kaybı ve rekoltede düşüşler yaşanmasına neden olabilmektedir. Şu anda, hem sahil kesimlerde hem de bazı yüksek bölgelerde ciddi don yanıkları bulunmaktadır. Biz ziraat odaları olarak çiftçilerimizle birlikte saha tespiti yapmaktayız. Zirai don, hasat süresini uzatmakta ve geciktirmektedir. Dokuların zarar görmesi nedeniyle hasat süresi uzayacaktır. Geçen yıl 4’üncü hasadı alınan çayı, bu yıl alabileceğimizi düşünmüyorum. Tam raporlar henüz tamamlanmamış olsa da, tahmini olarak yüzde 2 ile yüzde 3 arasında bir rekolte düşüşü bekliyoruz. Bu da yaklaşık 150 bin ile 200 bin ton rekolte kaybı anlamına gelebilir. Çiftçilerimizle sürekli temastayız ve bu konuyla ilgili çok fazla şikayet alıyoruz” dedi.
‘YANLIŞ GÜBRELEME ZİRAİ DONUN ETKENLERİNDEN’
Bünyamin Arslan, bilinçsiz gübrelemenin zirai donun etkilerini artırabileceğine de dikkat çekti. “Çiftçilerimizin gübrelemeyi dikkatli yapmaları gerekiyor. Gözlemlediğim kadarıyla gübre verilmiş alanlarda zirai don olaylarının gerçekleşme oranı oldukça yüksek. Yanlış gübreleme, zirai donun etkenlerinden biri olarak görünmektedir” şeklinde konuştu.
‘ÇAYIMIZ TAMAMEN YANDI’
Çay üreticisi Osman Terzi, son durumu aktarırken, “Zamansız bir kar yağışı oldu ve ardından don da gerçekleşti. Yeni filizlenmiş çaylarımız tamamen yandı. Bu, bizim için büyük bir ekonomik kayıp” dedi. Başka bir çay üreticisi Nizamettin Terzi ise, “Son kar yağışı, meyve ve sebzelerle birlikte bütün çayları yaktı. Bu durum, çayın 1 ay daha geç toplanmasına sebep oldu. Genellikle 5 Mayıs
