Geçtiğimiz Çarşamba günü açıklanan yeni strateji, Avrupa Birliği’nin (AB) doğu sınırlarını güvence altına alma, NATO caydırıcılığını güçlendirme ve “Kremlin’in hibrit tehditleriyle yüzleşme konusunda şimdiye kadarki en önemli adım” olarak nitelendiriliyor. Bu önemli gelişme, AB’nin 2014’te Kırım’ın ilhakından bu yana arttırılan gerginliklerin yaşandığı bir bölgedeki dikkat çekici bir adım olarak öne çıkıyor.
Stratejinin detayları şu şekildedir…
‘KARADENİZ DENİZ GÜVENLİĞİ MERKEZİ’
Bu yeni stratejinin merkezinde ‘Karadeniz Deniz Güvenliği Merkezi’ adı verilen bir oluşum yer alıyor. Bu merkez, Avrupa’nın Karadeniz’deki deniz istihbaratı ve tehdit tespiti için bir “erken uyarı merkezi” olarak tasarlanmıştır. AB’nin strateji belgesine göre, bu merkez “durumsal farkındalık ve bilgi paylaşımı” sağlamayı hedefliyor. Ayrıca merkez, “uzaydan deniz tabanına kadar” gerçek zamanlı izleme ve tüm kritik altyapıyı hedef alan “kötü niyetli faaliyetler” için erken uyarı mekanizmaları sunacaktır.
GRİ ALAN TAKTİKLERİ
AB, bu yeni merkezi; Avrupa’nın deniz sınırlarında, denizaltı kabloları, açık deniz platformları ve rüzgar enerjisi tesislerini hedef alan sabotaj ve casusluk faaliyetlerine karşı kritik bir güvenlik unsuru olarak görmektedir. Özellikle Baltık Denizi’nde yaşanan ve büyük ölçüde Rus ve Çin gemilerine atfedilen açıklanamayan olayların sonrasında, Brüksel şimdi “Karadeniz’de de benzer gri alan taktiklerine karşı” hazırlık yapmaktadır. Bu bölge, enerji altyapısı ve savunmasız ticaret yolları açısından büyük önem taşımaktadır.
RUSYA’NIN ‘GÖLGE FİLOSU’
Merkezin diğer bir işlevi de; Rusya’nın ‘gölge filosu’ olarak bilinen, Batı yaptırımlarını aşmak ve enerjiyi gizlice ihraç etmek için Moskova tarafından kullanıldığı iddia edilen, bakımsız ve yaşlı petrol tankerleri filosunu izlemek olacaktır. Bu taktik, Avrupalı yetkililere göre “AB ülkeleri ve Birleşik Krallık’a yönelik, Kuzey Kore’nin yaptırımlardan kaçma yöntemlerine benzer bir yaklaşım” izlemektedir.
NE ZAMAN AKTİF OLACAK?
Merkezin tam yeri ve birçok detay henüz netleşmemiş olsa da, AB Dış İlişkiler Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas, operasyonel önerilerin bu yılın yaz sonuna kadar sunulacağını doğruladı. Ayrıca, merkezin, ileride Rusya ve Ukrayna arasında muhtemel bir ateşkes ya da barış anlaşmasını denetleme rolü de üstlenebileceği belirtildi. Bu, AB’nin bölge güvenliğine yönelik uzun vadeli taahhüdünün önemli bir göstergesi olarak değerlendirilmektedir.
