Son yıllarda artan ticaret gerilimi, Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ile Çin arasında karşılıklı olarak uygulanan yüksek gümrük tarifeleri ile daha da belirgin hale geldi. Bu gerilimi azaltmak amacıyla, her iki ülke arasında İsviçre’de üst düzey görüşmelere başlanacak. İlk resmi yüz yüze görüşme, Nisan ayında ABD Başkanı Donald Trump’ın Çin mallarına uyguladığı yüzde 145 gümrük vergisi sonrasında gerçekleşecek.
ABD heyetinin liderliğini Hazine Bakanı Scott Bessent ve Ticaret Temsilcisi Jamieson Greer üstlenirken, Çin tarafını Ekonomik İlişkilerden Sorumlu Başbakan Yardımcısı He Lifeng temsil edecek. Görüşmelerin ana gündem maddesi, karşılıklı yüksek gümrük tarifelerinin azaltılması ve ticaret ilişkilerinin yeniden dengelenmesi olacak. Çin Dışişleri Bakanlığı, görüşmelerin ABD’nin talebi üzerine gerçekleştiğini belirterek, Washington’un somut ve adil öneriler sunması gerektiğinin altını çizdi.
Pekin yönetimi, ABD’nin tek taraflı tarifelerinin küresel ticaret düzenine zarar verdiğini ifade ederek bu durumun iyileştirilmesi gerektiğini dile getirdi. Analistler, iki ülkenin ticaret gerilimlerini gevşetme çabalarının, riskli varlık alımlarını artırabileceği konusunda hemfikir. Bu durum, dünya ekonomisinin en büyük iki gücü olan ABD ve Çin arasında anlaşma zemini arama çabalarının, ticaret gerginliklerinin yumuşamasına katkıda bulunabileceğini öne sürüyor.
“Trump’ın tarife politikası küresel büyümede sert bir düşüş yaşanacağı korkularını artırdı”
Ticaret alanında yaşanan gerginlikleri analiz eden uzmanlar, ABD Başkanı Trump’ın ülkelere kapsamlı vergiler uygulama kararının tedarik zincirlerini ve finans piyasalarını altüst ettiğini belirtiyor. Bu durum, küresel büyümede sert bir düşüş yaşanacağı yönündeki endişeleri körüklemiş durumda. Analistlerden İncekara, Trump’ın ek vergilerle en çok etkilediği ülkenin Çin olduğunu belirtti ve şöyle devam etti: “Trump, 2 Nisan’da ‘Kurtuluş Günü’ tarifelerini duyurduğunda, Çin kendi tarifeleriyle karşılık verdi. Tarife savaşları nedeniyle ABD’li firmaların Çin’e verdikleri siparişleri iptal etmeye ve genişleme planlarını ertelemeye başladıklarını gözlemliyoruz.” Ayrıca, uygulanan tarifelerin maliyetinin giderek artacağı ve bunun sonucunda ABD tüketicilerinin de etkilenerek yüksek fiyatlarla karşı karşıya kalacakları kaydedildi.
Çin ekonomisinin yılın ilk çeyreğinde yıllık bazda yüzde 5,4 büyüdüğünü hatırlatan İncekara, ancak Trump’ın gümrük vergisi uygulamalarının Çin ekonomisine olumsuz etkileri olacağına dikkat çekti. Büyümenin bir kısmının, tarifelere ilişkin sürecin başlangıcından önce yaşanan ihracat artışına bağlı olduğunu ifade etti.
“Tarife savaşlarının sona ermesini beklememeliyiz”
Bahçeşehir Üniversitesi Öğretim Üyesi İncekara, ABD’nin görüşme öncesinde yaptığı açıklamaları “ılımlı” olarak nitelendirdi. ABD Ticaret Temsilcisi Jamieson Greer’in “Tarifeler, Çin’i kuşatmak için bir plan değil. Amacımız Amerikan ekonomisini düzeltmek” yönündeki açıklamalarını dile getiren İncekara, görüşmelerin muhtemel olarak belirli ürünler üzerinde uygulanan vergilerin yanı sıra ihracat kontrolleri ile düşük değerli ithalatlara yönelik muafiyetler üzerine de odaklanacağını belirtti. Ancak bu süreçte hızlı kararlar alınmasını beklememek gerektiğinin altını çizdi, çünkü tarife savaşlarının sona ermesi zaman alacak bir süreç olarak görülüyor.