Trump yönetimi, yurt dışında bulunan diplomatik varlığında köklü değişiklikler yapmayı planlarken, yaklaşık 30 büyükelçilik ve konsolosluğu kapatmayı değerlendiriyor. CNN International tarafından ele geçirilen belgelerde, ABD’nin terörle mücadele çabalarında kritik öneme sahip olan Somali ve Irak’taki diplomatik misyonlarının kapsamının azaltılması ve diğer dış temsilciliklerin “yeniden boyutlandırılması” önerilmekte. Bu öneriler, Trump yönetiminin Elon Musk destekli Hükümet Verimliliği Departmanı (DOGE) aracılığıyla federal hükümeti küçültme yönündeki çabalarının bir parçası olarak öne çıkıyor. Dışişleri Bakanı Marco Rubio’nun kapanış önerilerine onay verip vermediği henüz kesinlik kazanmadı.
HANGİ ÜLKELERDEKİ ELÇİLİKLER KAPANACAK?
Belgelerde, 10 büyükelçilik ve 17 konsolosluğun kapatılması önerilmektedir. Bu temsilciliklerin çoğu Avrupa ve Afrika’da yer alırken, bazıları Asya ve Karayiplerde de bulunmaktadır. Kapatılması önerilen büyükelçilikler arasında Malta, Lüksemburg, Lesotho, Kongo Cumhuriyeti, Orta Afrika Cumhuriyeti ve Güney Sudan yer almakta. Ayrıca, Fransa’da beş, Almanya’da iki, Bosna-Hersek’te iki, Birleşik Krallık, Güney Afrika ve Güney Kore’de birer konsolosluk da listede yer almakta.
Belgelerde, kapatılacak büyükelçiliklerin görevlerinin komşu ülkelerdeki temsilcilikler tarafından üstlenilmesi önerilmektedir. Bu, diplomatik misyonların işlevselliğini büyük ölçüde azaltabilir, çünkü bu temsilcilikler genellikle vize işlemleri, Amerikan vatandaşlarının ihtiyaçlarına yönelik destek ve bilgi toplama gibi kritik görevler üstlenmektedir.
‘ÇİN İLE MÜCADELEDE ÖNEMLİ’
CNN’in Mart ayında yaptığı habere göre, Dışişleri Bakanlığı, listelenen bazı konsoloslukların kapatılması yönünde adım atmıştır. Büyükelçilikler ve konsolosluklar, Dışişleri Bakanlığı için önemli dış temsilcilikler olarak kabul edilmektedir. Bu temsilcilikler, ABD’nin diğer ülkelerle, özellikle de Çin gibi büyük güçlerle olan diplomatik ilişkilerinde önemli rol oynamaktadır. Çoğu konsoloslukta büyük bir personel kadrosu bulunsa da, bazıları daha hafif bir yapı ile görev yapmaktadır.
‘ÇİFT ŞAPAKLI LİDERLİK’
Kapanma önerilerinin, Dışişleri Bakanlığı’nın yönetimden sorumlu müsteşarı tarafından yapıldığı belirtilmektedir. Önerilen “yeniden boyutlandırma” çerçevesinde, Japonya ve Kanada’daki ABD misyonlarının, konsolosluk desteğini daha büyük temsilciliklerde uzmanlaşmış birimlerle entegre ederek “model misyonlar” haline getirilmesi düşünülmektedir. Bazı ülkelerde ise “sınırlı odaklı ve az personelli, FLEX tarzı hafif temsilcilikler” ve uluslararası kuruluşlar ile bir arada görev yapacak “çift şapaklı liderlik” önerilmektedir.
BÜYÜKELÇİLİK VE KONSOLOSLUK FARKI
- Büyükelçilik (embassy): Bir ülkenin başka bir ülkenin başkentinde bulunan ana diplomatik temsilciliğidir. Başında büyükelçi (ambassador) bulunur ve iki ülke arasındaki siyasi ve diplomatik ilişkileri yürütür. Genellikle daha geniş yetkilere ve daha fazla personele sahiptir.
- Konsolosluk (consulate): Bir ülkenin başka bir ülkenin farklı şehirlerinde bulunan yardımcı temsilciliklerdir. Başında konsolos bulunur ve daha çok vatandaş hizmetlerine odaklanır: pasaport, vize, doğum belgesi işlemleri, yardım talepleri gibi. Diplomatik ilişkilerden ziyade pratik ve idari görevler üstlenir.
SÖZCÜNÜN YORUM TALEBİNE YANITI
