İran Cumhurbaşkanlığı, 2023 yılında yapılan resmi bir açıklamada, İran’ın nükleer programı konusundaki güncel durumu ve gelişmeleri paylaşmak amacıyla önemli bir toplantı gerçekleştirildi. Bu toplantıda, İran’ın Tahran’daki Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) Başkanı Rafael Mariano Grossi ile bir araya geldiği belirtildi. Görüşmede, İran yetkilisi Pezeşkiyan, ülkesinin nükleer programının UAEA ile işbirliği içinde sürdüğünü ifade etti ve tüm şüpheleri ortadan kaldırmaya hazır olduklarını vurguladı.
Pezeşkiyan, açıklamalarında İran’ın nükleer silah üretimi çabalarının bulunmadığını, bu konudaki kararın ise Rehber Hamaney’in açık fetvasına dayandığını belirtti. “İran kesinlikle nükleer silah yapma çabasında değildir ve olmayacaktır. Kimsenin de bu politikadan sapmasına izin verilmeyecektir,” diyerek, İran’ın nükleer silah konusundaki tutumunu net bir şekilde ortaya koydu.
Görüşme esnasında Pezeşkiyan, aynı zamanda gündemdeki uluslararası meseleler ile ilgili olarak ve özellikle İsrail’in bölgedeki tehditlerine de değindi. Uluslararası toplumun, Gazze ve Lübnan’da soykırım ve savaş suçları işleyen İsrail’i durdurma konusunda harekete geçmesi gerektiğini ifade etti. Bu, Pezeşkiyan’ın görüşmelerde sıkça üzerinde durduğu bir konu olarak öne çıktı.
Ayrıca, Pezeşkiyan, savaşın yayılma olasılığına dikkat çekerek, “Savaş, ne bizim, ne de bölgenin çıkarına değildir,” dedi. Bu noktada, aklı başında insanın savaş başlatmayı düşünmeyeceğini ancak güvenliğe yönelik her türlü tehdit karşısında kararlı bir duruş sergileneceği mesajını verdi.
UAEA Başkanı Rafael Mariano Grossi de, görüşmenin sonrasında yaptığı açıklamada, Pezeşkiyan’ın görev döneminde Ajans ile işbirliği açısından olumlu bir gelişme yaşanacağına inandığını belirtti. Grossi, İran ile UAEA arasındaki iyi etkileşim ve işbirliğinin, İran’ın nükleer faaliyetlerine dair bazı şüpheleri ortadan kaldıracağına vurgu yaptı.
Öte yandan, İran lideri Ayetullah Ali Hamaney’e bağlı Dış İlişkiler Stratejik Konseyi Başkanı Kemal Harrazi, 13 Mayıs’ta yaptığı konuşmada, İran’ın İsrail tarafından tehdit edilmesi durumunda Hamaney’in kitle imha silahlarının üretimi ve kullanımı ile ilgili fetvasının gözden geçirilebileceğini bildirdi. Bu açıklama, bölgede büyük yankı uyandırdı ve İran’ın savunma stratejisini şekillendirmede kritik bir unsur olarak değerlendirildi.
Bunun yanında, Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi, 27 Mayıs’ta Al Jazeera Forumu’nda yaptığı konuşmada, İsrail’in oluşturduğu nükleer tehdidin bölge ülkelerini nükleer silah politikalarını gözden geçirmeye zorlayabileceğini dile getirdi. Bu durum, İran’ın bölgedeki nükleer silah tutumunu yeniden değerlendirmesi gerektiği anlamına geliyor.
Bölgedeki tek nükleer silah sahibi olan İsrail’in tehditleri karşısında, Hamaney’in söz konusu fetvayı gözden geçirmesi için zaman zaman çağrılar yapıldığı da dikkat çeken bir konu. Bu durum, bölgedeki dengeyi değiştirebilecek potansiyele sahip ve İran’ın nükleer politikalarının geleceği açısından önemli bir değişim noktası yaratabilir.
