Kurban Bayramı, Türkiye’nin dört bir yanında olduğu gibi Adana’da da coşkuyla kutlanmaktadır. Bu bayramda kesilmiş kurbanlıkların kelle ve paçaları, kış aylarında şifa niyetine tüketilmek üzere özel olarak işlenmektedir. Adana’nın Kozan ilçesinde, aralarında demirci ustalarının da bulunduğu 14 kişilik bir ekip, bayramda kelle-paça ütüleme işine katkı sunuyor. Ustalar, sabah saatlerinden gece yarılarına kadar, yoğun bir tempoda kelle ütme faaliyetlerini sürdürmektedir. Bu yıl hava sıcaklıkları 35 dereceyi aşarken, ocakların sıcaklığı ise 100 dereceye kadar çıkmaktadır. Ekip, günde yaklaşık 200 kelle ve paçayı işleyerek bu zorlu mesleği icra etmektedir.
Sıcaklık ve İş Yükü Arasındaki Zorlu Mücadele
Kelle ütme ustası Ramazan Altuntaş, bayramın ilk gününden itibaren sürekli bir tempoda çalıştıklarını dile getiriyor. “Senede sadece 3 gün bu işi yapıyoruz ama bu süreç oldukça zorlu geçiyor. Çalıştığımız odada sıcaklık 100 dereceyi buluyor. Biz sabah 7’de başlıyor, gece 1’e kadar çalışıyoruz” diye ekliyor. Çalışma şartlarının zorluğunun yanı sıra, bu mesleği icra eden tepeden tırnağa ter içine girmekte.
Bir başka kelle paça ustası olan Mustafa Bolat ise bu yoğun iş temposunun bayram boyunca sürdüğünü anlatıyor. Bolat, “Bayram süresi boyunca kelle ve paçalarını bize getiren vatandaşlara hizmet vermekteyiz. 14 kişilik bir ekibiz. Sıcak havada, odun ateşinde kelleleri ütüleyerek görevimizi yerine getiriyoruz. Bu zorlu mesai 3 gün boyunca devam etmekte. Yevmiyemiz 3 bin 500 ile 4 bin TL arasında ancak bu sıcakta çalışmak hiç de kolay olmuyor” diyor. Bu sözler, yaz sıcağında yapılan bu işin hem maliyetini hem de fiziksel zorluklarını gözler önüne seriyor.
Bunun yanı sıra, kurbanlık kelle ve paçalarını getiren vatandaşlardan Şemşettin Balkız, “Kışın kelle paça çorbası olarak tüketiyoruz. Bu yüzden kış aylarında da kullanabilmek için şifa niyetine saklıyoruz” şeklinde konuşuyor. Yani, kelle ve paçaların bu kadar emekle işlenmesi, toplum açısından sadece bir gelenek değil, sağlık açısından da önemli bir nokta teşkil ediyor. İnsanlar, kestikleri kurbanlıkların baş ve ayak kısımlarını kışın tüketmek üzere hazırlamaktadırlar, bu durumun toplumda ne denli önemli bir yer tuttuğu bir gerçek.
Sonuç olarak, Kurban Bayramı dolayısıyla yapılan kelle ütme işlemi Genel olarak yoğun bir cinsiyet iş gücü gerektirirken, Adana’nın Kozan ilçesinde bu süreç daha da özelleşmiştir. 14 kişilik bir ekibin zorlu koşullarda yürüttüğü bu iş, bayramın yalnızca bir kutlama değil, aynı zamanda toplumsal ve ekonomik bir etkinlik olduğunu göstermektedir. Bu hatıralar ve anılar, ilerleyen yıllarda da bayram geleneğinin bir parçası olarak hafızalarda yer alacaktır.
