Rus haber ajansı TASS, Türkiye’nin ev sahipliğinde İstanbul’daki ünlü Çırağan Sarayı’nda gerçekleştirilen müzakerelerin ardından, Rusya’nın Ukrayna’ya sunduğu memorandumu yayımladı. Bu memorandumda, Rusya’nın iki ateşkes teklifi ile birlikte toplamda üç bölüm yer alıyor. İki ülke arasındaki bu müzakerelerin, bölgedeki çatışmaların sona ermesi açısından önemli bir adım olduğu belirtiliyor.
Buna göre, Rusya’nın öne sürdüğü ilk ateşkes önerisinde, Ukrayna ordusunun Herson, Zaporijya, Donbas ve Luhansk bölgelerinden çekilmesi talep ediliyor. Bu çekilmenin, bölgedeki tansiyonu düşüreceği ve barış sürecinin önünü açacağı vurgulanıyor. İkinci ateşkes önerisinde ise, Ukrayna’daki askerlerin yeniden konuşlandırılmasının yasaklanması, seferberliğin durdurulması, yabancı askeri yardımların kesilmesi ve terhis işlemlerinin başlatılması gündeme geliyor. Ayrıca, üçüncü ülkelerin askeri varlıklarının bu süreçten dışlanması da çağrıda bulunulan maddeler arasında yer alıyor.
RUSYA’NIN “NİHAİ ÇÖZÜM” İÇİN TALEPLERİ
Memorandumda, “Nihai Çözümün Temel Parametreleri” adlı bölümde, Rusya’nın Ukrayna’dan beklentileri net bir şekilde belirtildi. Bu beklentiler arasında, Ukrayna’nın tarafsız kalması ve askeri ittifaklara katılmaması önemli bir madde olarak öne çıkıyor. Ayrıca, Ukrayna’nın nükleer silah bulundurmaması ve asker sayısının sınırlandırılması da bu çerçevede düşünülüyor. Kırım, Herson, Zaporijya, Donbas ve Luhansk bölgelerinin uluslararası anlamda tanınması ve Rusya’ya yönelik yaptırımların kaldırılması da Rusya’nın taleplerinde yer alıyor.
Memorandumda yer alan diğer maddeler arasında, çatışmalardan doğan zararlara ilişkin karşılıklı olarak feragat edilmesi, Rusça konuşan nüfusun hak ve özgürlüklerinin güvence altına alınması gibi insani unsurlar dikkat çekiyor. Ayrıca, Ukrayna Ortodoks Kilisesi’nin faaliyetlerine yönelik kısıtlamaların kaldırılması ve Nazizmin yüceltilmesinin yasaklanması, ailelerin ve yerlerinden edilmiş kişilerin yeniden birleşmesine yönelik sorunların çözülmesi gibi maddeler de içerikte bulunuyor. Diplomatik ve ekonomik ilişkilerin, doğal gaz geçişi de dâhil olmak üzere, aşamalı olarak tekrar sağlanmasına yönelik adımların atılması gerektiği ifade ediliyor.
Sonuç olarak, bu memorandum, iki ülke arasında müzakerelerin derinlemesine devam edebilmesi için bir zemin oluşturma niteliği taşıyor. Hem Rusya’nın hem de Ukrayna’nın, var olan gerginliği azaltmak ve kalıcı bir barış sağlamak adına birlikte hareket etme ihtiyacı her geçen gün daha belirgin hale geliyor. Barışın sağlanması için atılacak adımlar, uluslararası toplum tarafından da yakından izleniyor. Bu bağlamda, Türkiye’nin üstlendiğirolün kritik önem taşıdığı ve uluslararası ilişkilerdeki dengelerin yeniden şekillenmesine katkı sağlayabileceği düşünülüyor.
