Guanajuato eyaletine bağlı San Jose Iturbide kentinde, 2023 yılının Ekim ayında, uyuşturucu madde bağımlılarının tedavi gördüğü bir rehabilitasyon merkezinde çıkan yangın büyük bir felakete yol açtı. Eyalet yetkililerinin yaptığı açıklamaya göre, yangın sonucunda merkezde bulunan 12 kişi hayatını kaybetti ve en az 3 kişi yaralandı. Yangının çıkış sebebine dair yapılan açıklamalarda, olaya ilişkin bir soruşturma başlatıldığı ifade edildi.
Ayrıca, Meksika basınında yer alan haberlere göre, ülkedeki bazı özel rehabilitasyon merkezlerinin yeterince denetlenmediği ve bu merkezlerdeki insanların özellikle ceza ve istismar gibi olumsuz durumlarla sık sık karşılaştığı vurgulandı. Bu durum, sistemin ne denli yetersiz olduğunu gözler önüne sererken, bu tür baskılara maruz kalan bireylerin yaşadığı zorluklar da dikkat çekti. Rehabilitasyon merkezlerinin denetlenmemesi özellikle endişe verici bir konudur.
Meksika genelinde, özellikle Guanajuato eyaletinde, şiddet olaylarının sıkça yaşandığı bilinmektedir. Eyalet, cinayet oranları ile dikkat çekerken, bunun da başlıca sebeplerinden birinin ülkedeki farklı suç örgütleri arasında var olan çatışmalar olduğu düşünülmektedir. Özellikle yeni nesil Jalisco karteli ile Santa Rosa de Lima karteli arasındaki yoğun çatışmalar, cinayet vakalarının artmasının temel nedenlerinden biri olarak gösterilmektedir.
Guanajuato eyaletindeki bu olumsuz durumlar, genel olarak Meksika’nın sorunlu bir tablo çizen sosyal ve ekonomik yapısının bir parçasıdır. Uyuşturucu ticareti ile bağlantılı olarak yaşanan gerginlikler, yalnızca belirli gruplar arasında değil, sivil halk arasında da ciddi kayıplara ve travmalara yol açmaktadır. Rehabilitasyon merkezlerindeki yangın ve bunun neden olduğu ölüm ve yaralanmalar, bu merkezlerin ne kadar ciddi bir sorun teşkil ettiğini bir kez daha gözler önüne sermektedir.
Söz konusu yangın, ülke genelinde özel rehabilitasyon merkezlerinin durumuna dair mevcut kaygıları da arttırmaktadır. Uyuşturucu bağımlılığıyla mücadele eden bireylerin, güvenli ve insan onuruna uygun bir tedavi sürecinden geçmeleri gerektiği düşünülmektedir. Ancak mevcut sistemdeki açıklar, bu kişilerin maruz kaldığı olumsuz koşulları artırmakta ve bu temel insan hakkının ihlaline neden olmaktadır.
Guanajuato eyaletindeki yangın, sadece bir trajedi olarak değil, aynı zamanda hükümet yetkililerinin rehabilitasyon merkezlerine ilişkin denetimlerini ve bu süreçlerdeki sorumluluklarını yeniden gözden geçirmeleri gerektiğine işaret eden bir uyarıdır. Rehabilitasyon tedavisi gören bireylerin güvenliğini sağlamak ve olası istismarları önlemek amacıyla daha sıkı yasaların ve düzenlemelerin getirilmesi gerekmektedir. Meksika’daki mevcut güvenlik durumu ve rehabilitasyon merkezlerinin işleyişi konusunda daha geniş ve yapıcı çözümler üretilmeli, insanların güvenli bir tedavi sürecine erişimi sağlanmalıdır.
