İstanbul Otobüs Özel Halk Otobüsü Sahipleri ve İşletmecileri Esnaf Odası, İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) ile yapılan sözleşmelere rağmen son dört yıldır düzensiz ve gecikmeli ödemelerin devam ettiğini açıkladı. Bu durum neticesinde, toplamda 3 bin 20 özel halk otobüsünün kontak kapatacağı duyuruldu. Bugün, İstanbul’da özel halk otobüsleri kontak kapatarak hizmet vermeyi durdurdu. Bu gelişmenin ardından sabahın erken saatlerinde bazı duraklarda yolcu yoğunluğu oluştu.
TAKSİ KULLANDILAR
Esenler Kazım Karabekir durağında, Aksaray istikametine giden otobüsleri bekleyen yolcular, özel halk otobüslerinin kontak kapatmasının ve İETT otobüslerinin dolu gelmesinin ardından uzun süre durakta beklemek zorunda kaldı. Otobüslere binmekten umudunu kesen bazı yolcular, taksi çağırmak zorunda kaldılar.
METROYA YÖNELDİLER
Diğer bir durak olan Uzunçayır’da işe geç kalan vatandaşlar, metro ve metrobüs istasyonlarına yönelmeye başladı. Bu nedenle duraklarda uzun kuyruklar oluştu. Durakta bekleyen Kamil Yurtseven, “Halk otobüsleri greve gitti. Bundan dolayı otobüs gelmiyor. Her gün Maltepe Fındıklı’ya gidiyorum. Karşıdan geldim metrobüsle. Bekliyorum, gelmedi. Sadece İETT otobüsleri geliyor. Bostancı’ya kadar mecbur metroyla gideceğim. Saat 06.10’da evden çıktım. Bu saatte normalde iş yerinde oluyordum” şeklinde konuştu.
İETT’DEN AÇIKLAMA
Özel halk otobüslerinin kontak kapatma kararı sonrası İETT Genel Müdürlüğü tarafından bir açıklama yapıldı. Açıklamada, “İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) ve bağlı kuruluşu olan İETT, Türkiye’nin en büyük, dünyanın ise en büyük ikinci toplu ulaşım filosunu işletmektedir. İstanbul’da İETT tarafından toplam 6 bin 786 araç ile günde 64 bin sefer gerçekleştirilmekte. Bu süreçte yaklaşık 1 milyon 400 bin kilometre yol kat edilerek, yaklaşık 5 milyon yolculuk yapılmaktadır” denildi.
Öte yandan, İstanbul’da 2020 yılı Aralık ayında İBB Meclisi kararı ile Özel Halk Otobüsleri için ‘Özel Taşımacılık İşletim Sistemi’ (ÖTİS) uygulamaya konmuştu. Bu sistem sayesinde, özel halk otobüslerinin tüm işletme maliyetleri İBB tarafından karşılanmaya başlamış, teknolojik altyapıları yenilenmiş ve yolcu başına değil, sefer ve kilometre başına garanti gelir modeli uygulanmaya başlanmıştır. Ayrıca, araç yenilemeleri için destek ödemeleri de yapılmıştır.
Sistemin devreye alındığı Aralık 2020 – Nisan 2025 tarihleri arasında, özel halk otobüslerinden elde edilen yolculuk geliri 15,8 milyar TL olmuştur. Bu süre zarfında İBB, toplamda 35,3 milyar TL ödeme yapmış ve özel halk otobüslerine toplamda 19,5 milyar TL ilave destek sağlamıştır. Sadece 2024 yılında, araç yenilemeleri için 1 milyar 300 milyon TL’lik bir destek ödemesi gerçekleştirilmiştir. İBB ve İETT, tüm paydaşlarıyla birlikte uyum ve iş birliği içinde çalışmalarını devam ettirmektedir.
‘BİR DİZİ ÖNLEM ALINDI’
Özel halk otobüslerinin hak ediş ödemeleri de İBB tarafından gerçekleştirilmektedir. Bu bağlamda, Özel Halk Otobüsleri için 1 Haziran 2025 tarihinden itibaren ödemelerin yeniden planlandığı belirtilirken, mevcut sistemin değişmesi de dahil olmak üzere çeşitli alternatif tedbirlerin oluşturulması konusunda çalışmalar yapılmaktadır. İBB ve İETT, İstanbulluların olası sorunlardan minimum düzeyde etkilenebilmesi için gerekli ek sefer