Ticaret Bakanlığı, yaptığı açıklamada, 2025 yılı ilk çeyreğinde gerçekleştirilen sonradan ve ikincil kontrol denetimleri sonucu, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 218 oranında bir artışla 2,9 milyar TL tutarında Ek Tahakkuk ve Ceza Kararı düzenlendiğini bildirdi. Bu sayede hem devletin gelir kaybının önüne geçildiği hem de haksız kazanç elde eden firmalara yönelik önlemlerin alındığı vurgulandı.
Bakanlık, firmaların önceki işlemlerinin sonradan kontrol edilmesi ve gümrük beyannamelerinin ikincil kontrol süreçlerinin 2025 yılında da devam ettiğini belirtti. Bu kapsamda, geliştirilen Sonradan Kontrol Puanlama Sistemi (SKPS) ile dış ticaret yapan firmaların son 3 yıllık gümrük işlemlerinin detaylı bir şekilde incelendiği ifade edildi. Bu sistem, onlarca risk kriterini göz önünde bulundurarak firmaları otomatik olarak skorlamakta ve denetime tabi tutulacak firmaların belirlenmesine yardımcı olmaktadır.
18 bölge müdürlüğünde bulunan kontrol şubeleri aracılığıyla yapılan denetimlerle, son 3 yılda tescil edilen gümrük beyannameleri yapay zeka destekli sistemler tarafından sürekli olarak gözden geçirilmektedir. Şüpheli görülen beyanlar, İkincil Kontrol İncelemesine tabi tutulmaktadır. Bu adımlar, gümrük ve dış ticaret mevzuatına uyum sağlama hedefine yönelik atılmış önemli adımlar olarak değerlendirilmektedir. Hedef, vergi gelirlerinin korunması ve usulsüz işlemlere karşı caydırıcı bir rol üstlenmektir.
Ticaret Bakanlığı, bu denetim süreçleri sonucunda tespit edilen riskli firmalar ile şüpheli işlemlerin üzerine giderek, haksız kazanç elde eden firmalara gerekli yaptırımların uygulanacağını belirtti. Bu doğrultuda, 2025 yılının ilk 3 ayında gerçekleştirilen Sonradan Kontrol denetimlerinde yaklaşık 600 milyon TL, İkincil Kontrol kapsamında ise tescil edilen 2 bin 578 firma tarafından sunulan toplam 3 bin 826 beyanname için yaklaşık 2,3 milyar TL değerinde Ek Tahakkuk ve Ceza Kararı düzenlenmiştir. Bu da geçen yılın aynı dönemine göre %218 gibi ciddi bir artışa işaret etmektedir.
Açıklamada, bu inceleme ve denetim faaliyetleri sayesinde usulsüz işlem yapan firmaların tespit edildiği ve devletin gelir kaybının önüne geçmeyi amaçlayan uygulamaların etkili bir şekilde sürdürüldüğü belirtildi. Ticaret Bakanlığı’nın bu denetim süreçleri, hem yasaların uygulanmasını sağlamak hem de haksız kazanç elde etmeye çalışan firmalara karşı caydırıcılık işlevi görmektedir.
