Derleyen: Oğuzcan Atış / Milliyet.com.tr – Türkiye ile Amerika Birleşik Devletleri (ABD) arasındaki ilişkiler, özellikle F-35 savaş uçakları meselesi etrafında yoğunlaşmış durumda. Türkiye, 2019 yılında Rusya’dan S-400 hava savunma sistemi alımının ardından, F-35 programındaki ortaklığından çıkarılmıştı. Bu karar, 12 Temmuz 2019’da Türkiye’ye gelen S-400’leri taşıyan Rus uçaklarının ardından hemen alındı. Türkiye, 2021 yılında resmen F-35 programından çıkarıldı ve bu süreçte, ABD’de üretimi gerçekleştirilen F-35 savaş uçaklarından Türkiye için üretilen 6 uçak depoya kaldırıldı. İki ülke arasında birçok müzakere gerçekleştirilmiş olsa da somut bir ilerleme sağlanamamıştı. Ancak, ABD’deki başkanlık değişikliği ile birlikte, Türkiye ile ABD arasındaki F-35 trafiğinin yeniden hızlandığı iddia ediliyor.
‘ANKARA’NIN ODAK NOKTASI F-35 PROGRAMINA YENİDEN KATILMAK’
İngiltere merkezli haber kaynaklarından Middle East Eye’a konuşan isimsiz kaynaklar, Türkiye’nin F-35 diplomasi sürecine yeniden odaklandığını ve F-16 Blok 70 alımına ilişkin görüşmelerini yavaşlatarak F-35 programına dönüş yaptığını öne sürdü. Bu değişimin, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile ABD Başkanı Donald Trump arasında yapılan bir telefon görüşmesi sonrasında hızlandığı belirtiliyor. Türkiye’nin F-35 konusundaki talepleri, 25 Mart 2023 tarihinde ABD’ye giden Dışişleri Bakanı Hakan Fidan tarafından doğrulandı. Fidan, Türkiye’ye uygulanan CAATSA yaptırımları konusunda umutlu olduğunu ifade etti ve görüşmelerin devam ettiğini bildirdi.
’20 MİLYAR DOLARLIK ANLAŞMANIN ÖNÜ AÇILABİLİR’
F-35 programına Türkiye’nin tekrar dahil edilmesi durumunda, hava araçları ve ek olarak yaklaşık 20 milyar dolar değerinde yedek parça ve mühimmat alımını içeren geniş bir anlaşmanın gündeme gelebileceği ifade ediliyor. Fidan, Türkiye’nin yalnızca F-35 ile sınırlı olmadığı, farklı taleplerinin de bulunduğunu belirterek, bu taleplerin karşılanması için orijinal parçaların ABD’den temin edilmesi gerektiğini vurguladı. Gelişen savunma sanayisinin gereklilikleri nedeniyle, Türkiye’nin ihtiyaç duyduğu yedek parçaların ve mühimmatın tedarikinin sağlanması gerektiği ifade edildi.
F-35 programından çıkarıldıktan sonra Türkiye, projeye yönelik olarak 1.4 milyar dolarlık ödemenin büyük bir kısmını F-16 alımına yönlendirmişti. F-16 tedariği konusunda yapılan revizyonlarla Türkiye, 40 yeni uçak talep etmesine rağmen, modernizasyon kitlerinden vazgeçmişti. Bu durum, anlaşmanın toplam değerinin 23 milyar dolardan 7 milyar dolara düşmesiyle sonuçlandı.
‘6 UÇAK
