Yeryüzünde birkaç yüz bin yıldır dolaşan insanlık, artık her şeyi gördüğünü düşünebilir. Ancak ABD’deki bir grup bilim insanı, daha önce kimsenin görmediği bir rengi deneyimlediklerini iddia ediyor. Bu keşif, insan algısının doğal sınırlarının ötesine geçtiği bir noktada gerçekleşiyor. Bilim insanları, göze lazer darbeleri gönderilerek yapılan bir deneyle bu yeni rengi elde ettiklerini açıklıyorlar.
Bu cesur ve tartışmalı iddiaya göre, lazer darbeleri ile retinadaki bireysel hücreler uyarılarak, insan algısında daha önce karşılaşılmamış bir deneyim elde edildiği öne sürülüyor. Keşif, Kaliforniya Üniversitesi, Berkeley’den bir grup bilim insanı tarafından gerçekleştirildi ve onların öncelikle göze gönderilen lazerlerle bireysel retinal hücreleri manipüle etmesi esas alındı. Görme bilimci Austin Roorda’nın da aralarında bulunduğu araştırmacılar, yeni rengin yalnızca retinanın lazerle uyarılması yoluyla deneyimlenebileceğini belirtiyor.
Deneyi gerçekleştiren bilgilere göre, keşfettikleri rengin tanımı ise oldukça çarpıcı değil. Beş kişinin gördüğü bu rengin mavi-yeşil olarak tarif edildiği ifade ediliyor, ancak araştırmacılar yaşanan deneyimin zenginliğini bu tanımın tam olarak yansıtmadığını savunuyor. Elektrik mühendisi Ren Ng, “En başından beri bunun eşi benzeri olmayan bir renk sinyali gibi görüneceğini öngörmüştük ama beynin bu durumu nasıl işleyeceğini bilmiyorduk,” diyor ve deneyimin “inanılmaz derecede doygun bir renk olduğunu” ekliyor.
Araştırmacılar, bu yeni rengi tanımlamak için turkuaz bir kare görseli paylaştılar ve bu rengi “olo” olarak adlandırdılar. Ancak bu rengin yalnızca lazerle retina manipülasyonu ile deneyimlenebileceğini vurguladılar. Görme bilimci Austin Roorda, “Bu rengi bir makalede ya da bir ekranda aktarmanın hiçbir yolu yok. Olo, gördüğümüz renklerin bir versiyonu ama onun yanında çok sönük kalıyor,” derken, bu durumun altını çiziyor.
Peki, dünya genelindeki insanlar olo’yu deneyimleyebilecek mi? Uzman Ren Ng, bu konuda şöyle diyor: “Bu temel bir bilim. Yakın zamanda hiçbir akıllı telefon ekranında ya da televizyonda olo’yu göremeyeceğiz. Bunun yaninda, bu teknoloji, VR başlıklarının çok çok ötesinde”.
İnsanlar dünyadaki renkleri, ışık retinadaki renk hassasiyeti olan koni hücrelerine düştüğünde algılıyor. Bu konilerden uzun (L), orta (M) ve kısa (S) dalga boylarına duyarlı olanlar, insanların renkleri algılamasında önemli bir rol oynuyor. Doğal ışık, bu konileri çeşitli oranlarda uyararak farklı dalga boylarının karışımını sağlıyor. Kırmızı ışık çoğunlukla L konilerini, mavi ışık ise S konilerini uyarır. Ancak M konileri arada kalıyor; dolayısıyla bu konilere tek başına uyaran
