ABD Başkanı Donald Trump’ın uygulamaya koyduğu gümrük tarifeleri ve “Önce Amerika” politikası, yıllık 1,5 trilyon avronun üzerinde ticaret ve yatırım ilişkisine sahip olan Avrupa Birliği (AB) ve ABD arasındaki ilişkileri olumsuz etkiledi. Başkan Trump, iktidarının ilk döneminde sergilediği sert üslup ve katı söylemlerle dikkat çekerken, yeni döneminde de AB’yi özellikle ticaret alanında yoğun bir şekilde eleştirmesi, karşılıklı müttefiklik algısını zayıflattı.
AA muhabirinin derlediği verilere göre, 2022 yılı itibarıyla AB, ABD’ye 531,6 milyar avro değerinde ihracat yaparken, ABD’den 333,4 milyar avro değerinde ürün ithal etti. Bu durumda, AB tarafı ABD ile olan ticaretinde 198,2 milyar avro fazlalık elde etti. Ticaret açığı, ABD Başkanı Trump’ı ciddi anlamda rahatsız ederken, bu durumu sert bir şekilde eleştirmesi, Trump’ın AB’ye mesafeli yaklaşmasını beraberinde getirdi.
AB ülkeleri, Trump’ın çelik ve alüminyum ithalatına yüzde 25 oranında gümrük vergisi koyması nedeniyle büyük bir rahatsızlık hissediyor. AB, bu duruma hızlı ve orantılı bir yanıt verileceğini, ancak önceliklerinin müzakereler olduğunu belirtti. Fakat bu konu üzerine yapılacak çalışmalar henüz sürerken, ABD tarafından Avrupa’da üretilen otomobillere yönelik de yeni gümrük vergileri getirildi. ABD’ye ithal edilen otomobillere uygulanacak gümrük vergisi yüzde 25 olarak belirlendi; bu durumdan özellikle Almanya, Fransa ve İtalya gibi otomotiv üreticisi AB ülkeleri olumsuz etkilendi.
Metaller ve otomobillerin ardından, AB tarafı ABD’nin tüm ürünlerine uygulanacak karşılıklı gümrük tarifeleri ile yüzleşti. Trump, bu tarifeler arasında AB’ye uygulanacak oranı yüzde 20 gibi yüksek bir seviyede belirledi. AB, ABD ile müzakere çabalarını yoğun bir şekilde dile getirmesine rağmen, bu çağrılar yanıt bulmadı. AB ülkeleri, Trump’ın çelik ve alüminyum vergilerine karşı ilk aşamada misilleme yapmaya hazırlandıklarını duyurdu.
Diğer yandan, Trump’ın Çin ile yaşanan tarife anlaşmazlığında, Çin menşeli ürünlere yönelik gümrük vergisini yüzde 125’e çıkardığı haberleri gelmeye başladı. Trump, 75’ten fazla ülkenin temsilcisiyle gümrük tarifeleri konusunda çözümler aramak için müzakere yapmak istediğini belirtti. Ayrıca, ABD’ye misilleme yapmayan ülkelere iyi niyet göstergesi olarak ek tarifeleri 90 günlüğüne askıya aldığını ve bu süre zarfında karşılıklı tarife oranının alt limit olarak yüzde 10 şeklinde uygulanacağını açıkladı. Bu gelişme, Avrupa ülkeleri için bir rahatlama sağladı.
AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Trump’ın karşılıklı tarifelere ara verme kararını olumlu bir adım olarak değerlendirdi. Von der Leyen, bunun küresel ekonominin istikrarı açısından önemli olduğunu ve ticaret ile tedarik zincirlerinin işlenebilmesi için net koşullar sağlanması gerektiğini vurguladı. Ayrıca AB’nin sorunsuz ve karşılıklı fayda sağlayacak ticareti gerçekleştirmek için ABD ile yapıcı müzakereler yürütmekten yana olduğunu ifade etti.
AB, aynı zamanda küresel ticaretin yüzde 87’sini oluşturan diğer ülkelerle etkileşimde bulunarak ticaret ortaklığını çeşitlendirme çabalarını sürdüreceğini belirtti. Von der Leyen, Trump’ın 90 günlük erteleme kararına karşılık olarak kendi tedbirlerini de aynı süre boyunca askıya alacağını duyurdu. Ancak, bu kararın müzakerelere zaman ve alan tanımak amacıyla alındığı, eğer müzakereler tatmin edici sonuçlar vermezse AB’nin karşı önlemlere devam edeceği ifade edildi.
Yeni tarifeler, AB’nin en önemli ticari partneri olan ABD ile ilişkilerini zor bir duruma soktu. AB kaynaklarına göre, yeni gümrük tarifeleri, AB’nin ABD’ye yaptığı