Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi, Cezayir ve Somali’nin talebi üzerine İsrail’in Suriye’ye yönelik düzenlediği hava saldırılarıyla ilgili olarak acil bir oturum gerçekleştirdi. Bu oturuma BM Orta Doğu, Asya ve Pasifik’ten Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı Khaled Khiari katılarak üye ülkelere bilgi verdi. Khiari, İsrail’in 8 Aralık 2023 tarihinden itibaren Suriye genelinde yüzlerce hava saldırısı gerçekleştirildiğini aktardı. Bu bağlamda, İsrail ordusunun Golan Tepeleri’ndeki ayrıştırma bölgesinde birçok askeri mevzi inşa ettiği bilgisini de paylaştı.
Khiari, İsrailli yetkililerin Suriye’de “öngörülebilir gelecekte” kalma niyetinden bahsettiğine de dikkat çekti. Bu durumun, Suriye’nin kırılgan siyasi geçiş sürecini tehdit ettiğini vurgulayan Khiari, sahadaki fiili durumların geri döndürülemez olduğunu belirtti. İsrail’in Suriye’yi kendi güvenlik çıkarları için bir tehdit haline dönüşmesine izin vermeyeceğini ifade ettiğini hatırlatan Khiari, BMGK’nın 14 Mart 2023’te yayımladığı açıklamada Suriye’nin egemenliği, bağımsızlığı ve toprak bütünlüğüne duyulan bağlılığı vurguladığını aktardı.
Khiari ayrıca, Suriye’nin 14 yıllık uzun bir iç savaşın ardından istikrar kazanma fırsatının desteklenmesi ve korunması gerektiğini dile getirerek, bu durumun bölgesel barış ve güvenliğin sağlanmasında tek yol olduğunu ifade etti. Suriye’nin bir yol ayrımında olduğunu kaydeden Khiari, kapsamlı bir siyasi geçiş sürecine devam etme hakkına sahip olduğunu belirtti. Böyle bir sürecin, Suriye halkının çatışmaları geride bırakmasını, ekonomisini canlandırmasını ve bölgesel istikrara katkıda bulunmasını sağlayabileceğine işaret etti.
Ayrıca, kısa vadeli ve taktiksel güvenlik hamlelerinin iki ülke arasında barış anlaşması ihtimalini zayıflattığını ve uzun vadeli istikrarı baltaladığını da sözlerine ekledi. BM Genel Sekreteri’nin Barış Operasyonlarından Sorumlu Yardımcısı Jean-Pierre Lacroix ise İsrail ordusunun, Suriye ve İsrail arasında 1974’te imzalanan “Kuvvetlerin Ayrıştırılması Anlaşması”nın Suriye tarafını kapsayan kısımda 12 noktayı işgal ettiğini duyurdu. Lacroix, İsrail’in ateşkes hattı boyunca hareket kısıtlayıcı engeller kurmaya devam ettiğini de belirtti.
Bununla birlikte, Lacroix, İsrail’in ayrıştırma bölgesinde de BM Golan Tepeleri’ndeki Ateşkes Gözlem Gücü (UNDOF) ile Golan Gözlem Grubu personeline yönelik kısıtlamalar uygulandığını vurguladı. Bu durumun, bazı bölgelerdeki sivillerin protestolarına yol açtığını ve bazı sakinlerin İsrail ordusunun köylerinden ayrılması talebiyle UNDOF’a başvurduğunu aktardı. Lacroix, tüm tarafların, ayrıştırma bölgelerinde izinsiz tüm varlıklara son vermesi ve Suriye Golanı’ndaki istikrarı zedeleyecek her türlü eylemden kaçınmasının kritik önemde olduğunu belirtti.
Lacroix ayrıca, ayrıştırma bölgesinde UNDOF dışında hiçbir askeri güce veya faaliyete izin verilmemesi gerektiğinin altını çizerken, UNDOF’un görev alanı içindeki hareket özgürlüğünün de önemine dikkat çekti. UNDOF ile Golan Gözlem Grubu personelinin görevlerini yerine getirme konusundaki güvenliği ve emniyeti en yüksek öncelik olarak değerlendirilmelidir.
İsrail, 1967 yılından bu yana işgal altında tuttuğu Golan Tepeleri’nde, 8 Aralık 2024 tarihinde tampon bölgeyi işgal etmişti. İsrail birlikleri, işgali tampon bölgenin ötesine taşıyarak başkent Şam’ın 20 kilometre yakınına kadar ilerlemişti
