ABD Başkanı Donald Trump, 2 Nisan 2023’te Beyaz Saray’da düzenlenen bir etkinlikte, 185 ülkeye karşılıklı tarifeler uygulamaya yönelik kararnameyi imzaladı. Bu karar ile birlikte, ABD’nin pek çok ticaret ortağından ithal edilen mallara yüzde 10 ile 50 arasında değişen tarifeler uygulanmaya başlanmıştır. Türkiye, Birleşik Krallık, Brezilya, Avustralya, Birleşik Arap Emirlikleri, Yeni Zelanda, Mısır ve Suudi Arabistan gibi ülkeler için ise yüzde 10 oranında gümrük vergisi uygulanacağı belirtilmiştir.
Trump yönetiminin yeni gümrük tarifeleri, özellikle Çin ve Avrupa Birliği ülkeleri başta olmak üzere birçok ülkenin ABD pazarındaki rekabet gücünü zayıflatması ve Türkiye için önemli fırsatlar yaratması şeklinde değerlendirilmektedir. İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı Şekib Avdagiç, dünya ekonomik düzeninin korumacılığa geri döndüğüne vurgu yaparak, ABD’nin karşılıklı gümrük vergilerini müzakereler için bir güç aracı olarak gördüğünü dile getirmiştir.
Avdagiç, Türkiye’nin sadece 11 ülkeye uygulanan yüzde 10’luk tarife kapsamında yer almasının, ABD’nin 185 ticaret ortağından nasıl etkileneceğini anlamak açısından önemli olduğunu aktarmıştır. ABD ile diğer ülkelerin yapacağı müzakerelerin yanı sıra olası Çin misillemeleri de dikkatle izlenmesi gereken unsurlar arasında yer almaktadır.
Türkiye’nin ABD’ye gerçekleştirdiği mal ve hizmet ihracatı, 2024 yılında 16,4 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Avdagiç, ABD pazarının potansiyelinin büyük olduğunu gözler önüne sererken, Türk iş dünyasının bu fırsatı değerlendirmek için stratejik adımlar atması gerektiği konusunda uyarıda bulunmuştur. Ayrıca, Trump’ın gümrük vergilerini düşünülmesi gereken önemli bir faktör olarak vurgulamıştır.
Avrupa ve Uzak Doğu firmalarının Türkiye’ye yatırım yapmayı düşünebilir diyerek, Avdagiç, ek gümrük vergileri dolayısıyla ABD’nin Türkiye’den mal almayı tercih edebileceğini, bunun da Türkiye’ye yapılacak yatırımları artırabileceğini ifade etmiştir. Doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının Türkiye’de yeniden pozisyon alması için önemli bir fırsat olarak görüldüğünü belirtmiştir.
İstanbul Sanayi Odası (İSO) Başkanı Erdal Bahçıvan, Trump’ın aldığı yeni vergi tarifelerinin, küreselleşme yerine korumacı ticaret savaşlarının öne çıktığının bir göstergesi olduğunu savunmuştur. Bahçıvan, bu yeni gelişmelere stratejik bir bakış açısıyla yaklaşılması gerektiğini vurgularken, dış ticette ve içinde bulunulan yeni rekabet koşullarına iyi bir şekilde hazırlanılması gerektiğini ifade etmiştir.
Bahçıvan ayrıca, ABD’nin Türkiye’ye uyguladığı yüzde 10’luk gümrük vergisinin, Türkiye’nin yatırım ve dış ticaret rekabet koşullarını iyileştireceğini ve ülkelerin her sektörü için özel bir hazırlık içinde olmasının önemini belirtmiştir.
Anadolu Aslanları İş Adamları Derneği (ASKON) Genel Başkanı Orhan Aydın, Türkiye’nin yeni rekabet koşullarını fırsata çevirebileceğini ifade etmiş, ABD pazarına erişimin önemine dikkat çekmiştir. Türk iş dünyasının bu noktada hareket etmesi gerektiği ve özellikle ihracatçı birliklerinin fuar ve organizasyon sayısını artırmaları gerektiği belirtilmiştir.
TÜGİAD Başkanı Gürkan Yıldırım, yapılan tarife düzenlemeleri sonrası dünya piyasalarının dalgalanmaya başladığını ifade etmiştir. Yıldırım, ABD’nin Çin ve Avrupa Birliği’ne uygulayacağı yüksek vergilerin Türkiye’nin ihracat potansiyelini artırma fırsatı yaratabileceğini,