Uluslararası Yenilenebilir Enerji Ajansı (IRENA) tarafından hazırlanan “Yenilenebilir Enerji Kapasite İstatistikleri 2025” raporuna göre, 2020-2024 yılları arasında yenilenebilir enerji alanında en büyük artış güneş enerjisi santrallerinde (GES) gerçekleşti. Bu dönemde, küresel GES kurulu gücü yaklaşık yüzde 157,6 oranında artarak 1865 gigavata yükselmiştir. Güneş enerjisinin ardından, rüzgar enerjisi santralleri (RES) de yüzde 54,4’lük bir artış ile toplam 1133 gigavat kurulu güce ulaşmıştır.
Biyokütle santrallerinin kurulu gücü aynı dönemde yüzde 15,3 oranında artarak 151 gigavata, jeotermal enerji santrallerinin (JES) kapasitesi ise yüzde 7’lik bir artışla 15 gigavata ulaşmıştır. Ayrıca, hidroelektrik santralleri (HES) kapasitesi de 5 yıl içinde yüzde 6 artarak 1283 gigavat seviyesine gelmiştir. Bu raporda dikkat çeken bir diğer veri ise okyanus enerjisi alanındaki düşük artış olmuştur; okyanus enerjisi, dalga ve gelgit olayları gibi deniz kaynaklarından enerji üretimi yaparak dünyada sınırlı örneklere sahip bir alandır. Bu tür projeler toplamda 494 megavat kurulu güce sahipken, bunların yüzde 53’ü Asya’da; yüzde 46,4’ü ise Avrupa’da yer almaktadır. Geri kalan proje örnekleri ise Rusya ve Kanada ile sınırlıdır.
Sonuç olarak, küresel yenilenebilir enerji kapasitesi, 2020-2024 yılları arasında yaklaşık yüzde 58,1 oranında artarak 4 bin 448 gigavat seviyesine ulaşmıştır. Bu artışın büyük bir kısmı Asya kıtasından gelmiştir; Asya, yenilenebilir enerjide kapasite artışında yüzde 83 ile ilk sırayı alırken, Asya ülkeleri geçen yıl küresel kurulu kapasitenin yaklaşık yüzde 54’ünü oluşturmuştur.
Bu dönemde ayrıca şebekeden bağımsız yenilenebilir enerji kapasitesinin de yüzde 47,7 artarak 14 bin 287 megavata çıktığı gözlemlenmiştir.
TÜRKİYE, YENİLENEBİLİR ENERJİ PAYINDA DÜNYA ORTALAMASINI GEÇTİ
Dünya genelinde birçok ülkenin enerji politikaları, temiz enerji kaynaklarının kullanımını artırma hedefi doğrultusunda şekillenmektedir. Türkiye de bu bağlamda “2053 Net Sıfır Emisyon Hedefi”ni benimsemiş ve yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelik kararlı bir yol haritası oluşturmuştur. Ülke, 2035 yılına kadar güneş ve rüzgar enerjisinin kurulu gücünü 4 kat artırmayı, yani 120 bin megavata ulaşmayı planlamaktadır.
2020-2024 yılları arasında Türkiye, yenilenebilir enerji kurulu gücünü yüzde 40,8 oranında artırarak dünya çapında temiz enerji kapasitesinde önemli bir artış gösteren ülkeler arasında yer almıştır. Bu süreçte Türkiye’de GES kurulu gücü yüzde 198,2, RES kurulu gücü yüzde 46,8 ve biyokütle santrallerinin kapasitesi yüzde 82,8 oranında artış kaydetmiştir. Aynı dönemde, JES kapasitesi yüzde 7,5 ve HES kapasitesi de yüzde 4,5 oranında bir artış göstermiştir.
Geçen yıl itibarıyla Türkiye’de yenilenebilir enerjinin elektrik kapasitesi içindeki payı ise yüzde 59,3 olarak belirlenmiş; bu oran, dünya ortalaması olan yüzde 46,4’ü önemli ölçüde geçmiştir.
