Duygu Erdoğan / İSTANBUL – Birçok ülke, azalan konut arzına rağmen artan konut talebi ile başa çıkmaya çalışıyor. Uluslararası gayrimenkul fuarı MIPIM 2025, düşük konut arzı ve erişilebilir konut sorununu masaya yatıran çeşitli konferanslara ev sahipliği yaparken, katılımcılar arasındaki ikili görüşmelerde de bu konular öncelikli tartışma başlıkları haline geldi.
Artan konut ihtiyacına rağmen, her yıl azalan yeni konut üretimi hem talebi karşılayamıyor hem de mevcut konutların fiyatlarını önemli ölçüde yükseltiyor. MIPIM boyunca yaşanan tartışmaların, yalnızca gelişmekte olan ülkeleri değil, aynı zamanda Avrupa ve ABD gibi bölgeleri de kapsadığı vurgulandı. Bu durum, konut sorununun giderek daha yaygın bir mesele haline geldiğini göstermektedir.
MIPIM fuarı, koronavirüs pandemisi öncesinde yeni konut üretimi ve çeşitli mimari tarzların ön planda olduğu dinamik bir organizasyon olarak dikkat çekiyordu. Ancak, dünya genelindeki konut sorunlarının bir anda ön plana çıkmasıyla birlikte fuarın önceki canlı atmosferi bu problemlerle bölünmüştü.
Az ve pahalı
Küresel ölçekte yaklaşık 2.8 milyar insanın konut sorunu ile karşı karşıya olduğu ve bu sorunun göz ardı edilmesi durumunda çok daha büyük boyutlara ulaşacağı tahmin ediliyor. MIPIM’de konut arzı konusunda ele alınan başlıca sorunlar arasında şunlar öne çıkıyor:
- Yeni nüfusa yeterli konut üretilmiyor.
- Ailelerin küçülmesi, boşanmaların ve taşınmaların artması yanında yeni konut eksikliği mevcut.
- Ekonomilerdeki daralma, yeni konut üretimini desteklemekte yetersiz kalıyor.
- Özel sektör yalnızca üst gelir grubuna hizmet ediyor, az sayıda konut üretiyor.
- Mevcut konutların fiyatları yüksek, yeni konutlar ise daha da pahalı.
- Kentsel dönüşüm süreçleri beklenen hızda ilerlemiyor.
- Bazı bölgelerde arazi kısıtlılığı ve şehir merkezlerindeki yoğunluk gözlemleniyor.
Çözümü zor değil
Tüm bunlara rağmen, konut sorununa dair iyimser bir yaklaşım sergilendi. Çözümün ‘roket bilimi’ olmadığını, tüm paydaşların birlikte hareket etmesi durumunda kısa sürede tatmin edici sonuçların elde edilebileceği belirtildi. Çözüm önerileri arasında şunlar yer aldı:
- Konut ihtiyacı olan kesim ve bölgelerin net bir şekilde belirlenmesi.
- Devletlerin, bazı kesimlerin ev sahibi olmasını sağlamak için uzun süreli kiracılık imkanları sunması gerektiği.
- Küçük ve işlevsel konutların geliştirilmesi.
- Yeni konutların fiyatını düşürmek için uygun arazilerin belirlenmesi.
- Kamu tarafından özel sektöre finansman ve faiz imkanları sağlanması.
- Konut satın alabilecek gruplar için tek konuta yönelik kredi kolaylıkları ve uzun vadeli taksitlendirme fırsatları sunulması.
‘Yeni nüfus dezavantajlı’
M
