Obezite tedavisinde kullanılan ilaçlar, ağız yoluyla alınabilen orlistat ve daha son zamanlarda cilt altına uygulanan GLP-1R analogları gibi seçenekleri içermektedir. Doç. Dr. Önmez, Türkiye’de bu alanda en yaygın olarak kullanılan GLP-1R analoglarının liraglutid ve semaglutid olduğunu ifade etti. Bu ilaçlar, insülin salınımını glukoza bağımlı olarak artırırken, glukagon seviyelerini düşürerek etkili bir şekilde kilo kaybı sağlamaktadır.
GLP-1R analogları, mide boşalmasını yavaşlatarak ve beyin üzerinde iştahı baskılayan etkiler göstererek de önemli bir rol oynamaktadır. Araştırmalar, bu ilaçların yalnızca kilo kaybına değil, aynı zamanda kalp damar hastalıkları, böbrek yetmezliği ve yağlı karaciğer gibi diğer sağlık sorunları üzerinde de olumlu etkiler sağladığını göstermektedir. Özellikle liraglutid ile yapılan bir çalışmada, 56 haftalık periyotta yüzde 8 oranında kilo kaybı gözlemlenirken, semaglutid ile haftada bir doz uygulandığında 68 haftalık bir süre içerisinde kilo kaybı oranı yüzde 14,9 ile 17,4 arasında değişmiştir.
Obezite Oranı ve Önemi
Türkiye’de obezite oranının %34 seviyelerinde olduğunu belirten Dr. Önmez, obezite tedavisinde diyet ve egzersiz dengesinin önemini vurguladı. Obezitenin, genetik ve metabolik etkenlerin de etkisiyle, yaygın ve kompleks bir hastalık olduğunu belirtti. Obezite hastalarının tedavi sürecinde boy, kilo ve vücut kütle indeksi gibi ölçümlerin yanı sıra, genetik ve metabolik hastalıkların değerlendirilmesi gerektiğini ifade etti. Önmez, bu tür hastalıkların yanı sıra, yeme davranış bozuklukları ve fiziksel aktivitelerin de göz önünde bulundurulması gerektiğini söyledi. Günümüzde hiçbir ilaç tedavisi veya cerrahi işlemin, yaşam tarzı değişikliği kadar etkili olmadığını belirtti ve tedavi planlarının diyet ve egzersiz programlarıyla desteklenmesi gerektiğine dikkat çekti.
İlaçların Yan Etkileri
Doç. Dr. Önmez, tüm ilaçların yan etkileri olabileceğine dikkat çekerek, GLP-1R analoglarının da bulantı, kusma, karın ağrısı ve kabızlık gibi geçici yan etkileri olduğunu belirtti. Bunun yanı sıra, nadir olarak safta taşı oluşumunu artırabildiği ve daha önce pankreas iltihabı geçiren hastalarda kullanılmaması gerektiği uyarısında bulundu. Semaglutid kullanan hastalarda ise diyabetik retinopati takibi önem kazanıyor.
Obezite ve Sağlık Harcamaları
Doç. Dr. Önmez, kilo vermek için kullanılan ilaçların başarı oranının düşük olduğunu belirtti ve GLP-1R analoglarının sağladığı yararları vurguladı. Bu ilaçlar ile ciddi kilo kayıpları ve sağlık sorunlarında azalma sağlanabildiği için, potansiyel olarak sağlık harcamalarının da azalmasına katkıda bulunduğunu ifade etti. K
