AA muhabirinin Boru Hatları ile Petrol Taşıma AŞ (BOTAŞ) verilerinden derlediği bilgilere göre, 2023 yılının yaz aylarında yaşanan yüksek hava sıcaklıklarının elektrik tüketiminde ve ihraç edilen gaz miktarında yarattığı artış, Türkiye’deki doğal gaz talebinin yükselmesine neden oldu. Bu dönemde ülkenin sisteme verdiği doğal gaz miktarı 56 milyar 390 milyon 412 bin metreküp olarak kayıtlara geçti. 2023 yılı için bu rakam, 51 milyar 477 milyon 297 bin metreküp olarak hesaplanmıştı. Türkiye, aynı zamanda doğal gaz ihracatı da gerçekleştiren bir ülke olduğundan, toplam tüketim ile gaz giriş miktarı arasında %5’e yakın bir fark olabiliyor.
Gaz girişi en çok aralıkta, en az haziranda
Doğal gaz girişi açısından en yoğun ay, geçen yıl aralık ayı oldu ve bu dönemde yaklaşık 7 milyar 600 milyon metreküp gaz sisteme girdi. Haziran ise, yalnızca yaklaşık 2 milyar 671 milyon 560 bin metreküple en düşük gaz girişinin yaşandığı ay oldu. Ayrıca, sisteme gaz girişinin en yüksek olduğu gün 11 Kasım 2024’te kaydedildi ve bu tarihte 285 milyon 244 bin 582 metreküp gaz girişi gerçekleşti. Tam tersine, en az gaz girişinin yaşandığı gün ise 18 Haziran 2024 tarihinde 51 milyon 289 bin 884 metreküp ile kaydedildi.
2024 Türkiye’de LNG anlaşmalarının yılı oldu
Son yıllarda kendi gaz tüketiminin yanı sıra ihracat ve ithalatta kaynak çeşitliliğini artırmaya yönelik adımlar atan Türkiye, geçen yıl sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) tedarikinde yeni kaynaklar oluşturdu. Son 20 yılda kurduğu LNG ve Yüzer LNG Depolama ve Gazlaştırma Ünitesi (FSRU) tesisleri sayesinde, boru gazının yanı sıra sıvılaştırılmış doğal gaz tedarik kapasitesini de artıran Türkiye, 2023 yılında yaklaşık 100 milyar metreküp LNG tedarikine yönelik anlaşmalara imza atarak önemli bir atılım gerçekleştirdi. Bu çerçevede, BOTAŞ’ın 2023 yılında 4 farklı şirketle yaptığı LNG tedariki anlaşmaları, Türkiye’nin LNG politikasında köklü bir değişiklik yarattı.
BOTAŞ, ayrıca Umman ile 2025-2035 yılları arasında doğal gaz temin etmek amacıyla Ocak 2023’te bir LNG tedarik anlaşması imzaladı. Bu anlaşma çerçevesinde, Umman’dan yıllık 1 milyon tona kadar (yaklaşık 1,40 milyar metreküp) LNG ithalatı gerçekleştirilmesi planlandı. İleri bir adım olarak, BOTAŞ, Mayıs 2024’te ExxonMobil ile bir Mutabakat Muhtırası imzaladı ve bu çerçevede ExxonMobil’in Türkiye’ye yıllık 2,5 milyon ton (yaklaşık 3,45 milyar metreküp) LNG tedarik etmesi öngörüldü.
Ayrıca, 2 Eylül 2024’te Shell ile ve 18 Eylül 2024’te TotalEnergies ile yapılan 10 yıllık LNG anlaşmaları da dikkat çekti. Bu bağlamda, Shell ile yapılan anlaşma çerçevesinde yıllık 4 milyar metreküp, TotalEnergies ile ise yıllık 1,6 milyar metreküp doğal gaz BOTAŞ tarafından ABD’deki üretim terminallerinden teslim alınacak. Anlaşmaların öngörülen toplam gaz miktarı, bu yabancı firmalardan yaklaşık 100 milyar metreküp olacaktır.
LNG altyapısının yanı sıra Türkiye, gaz tedarikini Rusya, Azerbaycan ve İran’dan boru hatları ile de sağlamaktadır. Rusya’dan TürkAkım boru hattı aracılığıyla yıllık 31,5 milyar metreküp, Mavi Akım boru hattı üzerinden ise 16 milyar metreküp doğal gaz alma kapasitesine sahiptir. Ayrıca, Azerbaycan’dan gelen Trans Anadolu Doğal Gaz Boru Hattı’nın (TANAP) kapasitesi yıllık 16 milyar metreküp, İran-Türkiye