Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Kenevir Araştırma Enstitüsü, Türkiye’nin üçüncü yerli kenevir çeşidinin hasadını başarıyla gerçekleştirdi. Bu yeni çeşidin adı ‘Gizlence’ olması planlanıyor ve yüksek lif verimi ile lif kalitesiyle dikkat çekiyor. Tescil başvurusunun ise Ocak 2025’te Tarım ve Orman Bakanlığı’na yapılması öngörülüyor. Enstitü Müdürü Prof. Dr. Selim Aytaç, “2027 yılında ‘Gizlence’yi Türk tarımına kazandırmayı hedefliyoruz. Çeşit adayımız, önceki yerli türler olan ‘Vezir’ ve ‘Narlı’ya kıyasla daha yüksek lif kalitesine sahip. Ayrıca tekstil ve biyo malzeme üretiminde de kullanılabilecek nitelikte” diye belirtti.
OMÜ Kenevir Araştırma Enstitüsü, Türkiye’nin bu yeni yerli kenevir çeşidinin hasadını yaparak, tescil sürecinin yaklaşık iki yıl sürebileceğini açıkladı. Prof. Dr. Selim Aytaç, “Ocak ayında tescili için Tarım Bakanlığına müracaat edeceğiz. İsmini de ‘Gizlence’ vermeyi planlıyoruz. Tescil işlemleri 2 yıl sürebilir. İleride, 2027 yılında bu çeşidimizi Türk tarımının hizmetine sunmuş olacağız” ifadelerini kullandı. Çeşidin geliştirilme sürecinde, 2013-2014 yılları arasında Türkiye’de daha önce ekilen kenevir genotipleri üzerinde beş yıllık bir çalışma yapıldığı ve bu süreçte esrar oranının azaltıldığı belirtildi. Son üç yıl içinde ise üç farklı bölgede yapılan denemeler sonucunda yüksek verim elde edildiği bilgisi paylaşıldı.
Aytaç, “Her üç bölgede de yüksek verim verdiği için endüstriyel kenevir çeşidi olarak bu adayımızı tescil etmek istiyoruz. Bu çeşit hem lif amaçlı hem de biyo malzeme amaçlı kullanılabilir. Ayrıca tohum amaçlı da kullanılabileceğini düşünüyoruz. Burada elde edilen tohumların bir kısmını rezerv olarak saklayacağız, diğer kısmını ise Tohumluk Tescil ve Sertifikasyon Kurumuna göndereceğiz” açıklamasında bulundu. Bu süreçte çeşit adayının, yerli ve yabancı çeşitlerle karşılaştırılarak tescil edilmesi hedefleniyor.
Kenevirin ilaç etkin maddesi üretimi potansiyeline de dikkat çeken Aytaç, “Samsun’un Havza ilçesinde 30 bin ton kapasiteli bir fabrikanın yapım aşamasında olduğunu ve bu fabrikanın yakında hizmete gireceğini” belirtti. Şu anda Samsun, Kastamonu ve Amasya’da 13 bin 750 dekarlık bir alanda kenevir ekimi yapıldığını vurgulayan Aytaç, bu rakamın geçen yıl 6-7 bin civarında olduğunu ifade etti. Fabrikanın 30 bin ton kapasiteye ulaşıncaya kadar üretim alanının artacağını söyledi. Ayrıca, ülkenin Vezir ve Narlı’nın dışında yeni bir çeşide ihtiyacı olduğunun altını çizerek, kaliteli ve verimli çeşitlerle sayıyı artırmayı hedeflediklerini dile getirdi.
Aytaç, Türkiye’de kenevir dikim alanının 2024 yılında 13 bin 750 dekar olduğunu belirtirken, “Net hasatlar bitmediği için kesin rakamlar henüz ortaya çıkmadı. Samsun, 5 bin dekarın üzerinde kenevir ekerek birinci sırada, ikinci ve üçüncü sırayı da Kastamonu ve Amasya paylaşıyor. Ülkemizin 22 ilinde kenevir ekimi yapılmasına karşın, bu bölgelerde sanayileşmenin olmaması dikkat çekiyor. Samsun’daki sanayi nedeniyle verimlilik artış göstermekte. Diğer bölgelerde de sanayileşme sağlanırsa verim artacağı düşünülmekte” diye ekledi.
‘Gizlence’ Adı Verilmesi Planlanıyor
OMÜ Kenevir Araştırmaları Enstitüsü’ne ait 50 metrekarelik kontrollü sera alanında yetiştirilen bu çeşit adayının tohumları,
